Karar Künyesi
Şirketin 2022 yılı mali işlemleri ve bunların dayandığı muhasebe belgelerinin, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 18/2, 369/1 ve 375/1 maddelerindeki hükümler çerçevesinde
incelenmesinde Şirket bünyesinde kurulmuş bir bütçe sistemi bulunmadığı görülmüştür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun ;
“Tacir olmanın hükümleri, Genel olarak” başlıklı 18’inci maddesinin “(2) Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir.” hükmü,
“Özen ve bağlılık yükümlülüğü” başlıklı 369’uncu maddesinin “(1) Yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadırlar.” hükmü,
Yönetim Kuruluna ilişkin “Devredilemez görev ve yetkiler” başlıklı 375’inci maddesinin “(1) Yönetim kurulunun devredilemez ve vazgeçilemez görev ve yetkileri şunlardır:
Muhasebe, finans denetimi ve şirketin yönetiminin gerektirdiği ölçüde, finansal planlama için gerekli düzenin kurulması.
Yönetimle görevli kişilerin, özellikle kanunlara, esas sözleşmeye, iç yönergelere ve yönetim kurulunun yazılı talimatlarına uygun hareket edip etmediklerinin üst gözetimi.” hükmü kapsamında incelenmesinde anılan mevzuat hükümleri çerçevesinde Şirket bünyesinde kurulmuş bir bütçe sistemi bulunmadığı, bu nedenle mal ve hizmet alımlarında harcama disiplininin yeterince sağlanamadığı ve gerek harcamaların ekonomik tutarda olması , gerekse Şirket faaliyeti ile ilişkili olması hususlarında önemli eksiklikler ve belirsizlikler olduğu görülmüştür.
Doğrudan Temin Yöntemiyle Yapılan Alımlarda Yeterli Piyasa Araştırması Yapılmaması,
İlgili birim tarafından doğrudan temin yöntemiyle alınan bazı malzemelerin yeterli piyasa araştırması yapılmadan alındığı ve alınan malzemelerin ambar girişleri yapılmadan doğrudan kullanıma verildiği görülmüştür.
Doğrudan temin yönetiyle ihalesiz alınan mal ve hizmetlerin alımına ilişkin olarak piyasa araştırması esas ve usullerinin belirlenmesi ve böylelikle anılan TTK hükümleri gereğince Şirketin menfaatlerinin korunması ve artırılması sağlanmalıdır.
Giderlerin Kuruluşun Faaliyeti İle Doğrudan İlişkili Olmaması ve Finansal Durumuna Uygun Olmaması
Şirketin faaliyet alanı ve ticari hedefleri ile ilişkili olmayan, olumsuz mali durumu ile
orantısız harcamalarda bulunduğu görülmüştür. Gerçekleştirilen bu giderlerin Şirket faaliyetleri açısından gerekli ve ticari olarak yararlı olup olmadığı hususunun belirsizleştiği değerlendirilmiştir.
Şirketin yüksek miktarlarda zarar etmesi nedeniyle önemli oranda sermaye kaybı yaşadığı bir mali durumda, finansal olarak planlanmamış, bütçe hedefleri ile ilişkilendirilmemiş ve ticari yararları değerlendirilmemiş harcamalar artmakta ve dönem zararları artarak devam etmektedir. Bu durum yukarıda yer verilen 6102 sayılı TTK hükümlerine uygun değildir.
Bu itibarla, Şirketin gerçekleştirdiği tüm alımların;
Gider gerçekleştirecek harcama birimlerince gerekçelendirilerek bütçeleri ve planları ile ilişkilendirilmesi,
Elde edilecek ticari faydaların ve bunlara ilişkin yapılan somut değerlendirmelerin açıkça ifade edilerek harcama- ödenek kullanım onaylarında gösterilmesi,
Piyasa araştırması dahil gider gerçekleştirme usul ve esasları ile bunlara ilişkin sistem üzerinden düzenlenecek kanıtlayıcı belgelerin bu harcamalara özgülenerek belirlenmesi,
Yapılandırılan kontrollerin sistem üzerinde kaydedilip belgelendirilerek tamamlanması,
suretiyle söz konusu işlemlerin anılan TTK hükümlerine uygunluğunun sağlanması gerekmektedir.
Şirket tarafından 2023 yılı için bir bütçe hazırlanmış olup, bu kapsamda bütçenin uygulanmasını sağlamak üzere çeşitli iç düzenlemelerin yapılması ve gerekli bilişim alt yapısının kurulmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Söz konusu bütçe faaliyetleri sonraki denetimlerde değerlendirilecektir.