Emlak vergisi ile birlikte tahsil edilen ve İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına gönderilmek üzere emanet hesaplarında izlenen taşınmaz kültür varlıkları paylarının çeşitli nedenlerle iade edildiği durumlarda hatalı olarak 162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabının kullanıldığı görülmüştür.

Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payına Dair Yönetmelik’te; katkı paylarının, bina, arsa ve araziler için yıllık olarak tarh, tahakkuk ve tahsil edilen emlak vergisinin yüzde on (%10)’u oranında, emlak vergisiyle birlikte tarh, tahakkuk ve tahsil edileceği ve tahsil olunan tutarların, tahsil edildiği ayı takip eden ayın onuncu günü akşamına kadar il özel idarelerine veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına bir bildirim ile beyan edilerek aynı süre içinde katkı payı hesabına yatırılacağı belirtilmiştir.

Beykoz Belediyesi tarafından, tahsil edilmiş emlak vergilerinin ve taşınmaz kültür varlıkları paylarının mahkeme kararı, 6360 sayılı Kanun hükümleri veya emeklilik muafiyeti gibi gerekçelerle ilgililere iade edildiği görülmüştür. Emlak vergisi ile birlikte tahsil edilen ve YİKOB’a gönderilen taşınmaz kültür varlıkları paylarının iadesi; iade edilecek tutarın önce 162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabına alınması, daha sonra da söz konusu payların takip edildiği ilgili emanet hesabı olan 362 Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat

Hesabından mahsup edilmesi şeklinde yapılmaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabına dair “Hesabın niteliği” başlıklı 130’uncu maddesinde;

“Bu hesap, kurumlarca mal ve hizmet alımı karşılığı olmak üzere, maddi duran varlık hesaplarını ilgilendirmeksizin yüklenicilere verilen avanslar; ertesi yıl bütçesinden karşılanmak üzere verilen personel avansları ile emanetler hesabına alınan tutarlardan ilgililerine avans olarak ödenen tutarların izlenmesi için kullanılır.” hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca; 162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı, emanetler hesabına alınmış tutarlardan ilgilisine avans olarak ödenebilecek tutarların izlenmesi için kullanılabilir. İade edilen taşınmaz kültür varlıkları paylarının herhangi bir avans niteliği taşımadığı ve dolayısıyla da 162 numaralı hesabın Yönetmelik’te belirtilen niteliğine aykırı olarak kullanıldığı görülmüştür. Söz konusu tutarların iadesi için 162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı hiç kullanılmadan doğrudan ilgili emanet hesabı olan 362 Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat Hesabına borç kaydı yapılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Bulguda hatalı olarak kullanıldığı belirtilen Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabının kullanımına son verilmiş olup; 2019 yılı itibarıyla Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilatlar Hesabının kullanılmaktadır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında bulguda belirtilen hususa iştirak edilerek 2019 yılı itibarıyla düzeltme işleminin yapıldığı ifade edilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.