Karar Künyesi
Mevduat faizlerine ilişkin kurum mali tabloları ve yevmiyeleri üzerinden yapılan incelemelerde, kurumun banka hesabına tahakkuk eden faiz tutarının anapara ile birlikte mevduat faizi olarak kaydedilmesi sebebiyle ilgili hesapların hatalı bakiye verdiği görülmüştür.
Kurumun banka hesabında mevcut 5.000.000 TL mevduatına 29.726,78 TL faiz tahakkuk etmiş, Banka hesap özetindeki bilgilerin yanlış değerlendirilmesi sonucu 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına 10.059.453,56 TL borç, 600-Gelirler Hesabına aynı tutarda alacak kaydı yapılmıştır. Aynı tutarın iki kere hesaba dahil edildiği anlaşılarak yapılan düzeltme kaydında ise, bu kez yukarıdaki hesaplara ters kayıt yapılarak 5.029.726,78 TL’nin hesaplardan düşülmesi sağlanmıştır. Ancak bankada mevcut anapara tutarı olan 5.000.000 TL’nin mevduat faizi gibi kaydedilmesine ilişkin hata düzeltilmemiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabının işleyişini düzenleyen 88’nci maddesinde; Gelir tahakkuk tutarlarının bu hesaba borç,
600-Gelirler Hesabına alacak; bu hesapta kayıtlı alacaklardan, nakden veya mahsuben yapılan tahsilatların ise bir taraftan bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedileceği, ayrıca tahakkuktan yapılan terkin ve tenzillerin bu hesaba alacak, yılı içinde 600-Gelirler Hesabına (yılı geçtikten sonra 630-Giderler Hesabına) borç kaydedileceği belirtilmiştir.
800-Bütçe Gelirleri Hesabına da mevduat faizi geliri olarak kaydedilen hatalı tutar, daha sonra 810-Bütçe Gelirlerinden Red ve İadeler Hesabına kaydedilerek Bütçe gelirlerinden düşülmüştür.
Ancak yukarıda yapılan hatalı kayıtlara ilişkin düzeltmelerin ilgili hesaplardan tam olarak yapılmaması sebebiyle, yılsonu mali tablolarında 600-Gelirler Hesabı ve 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabı bakiyeleri 5.000.000 TL fazla görünmektedir.
Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin; kurumun temel mali tablolarından olan Faaliyet Sonuçları Tablosuna ilişkin ilkelerin belirlendiği 6’ncı maddesinde; “ a) Kamu idarelerinin faaliyetlerine ilişkin gelir ve gider işlemleri, tahakkuk esasına dayalı olarak gelir ve gider hesaplarında izlenir. Gelir ve gider hesapları, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın, genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri gereği tahakkuk eden her türlü gelir ve giderin kaydına mahsustur.
b) Gerçekleşmemiş gelir veya giderler gerçekleşmiş gibi ya da gerçekleşenler gerçek tutarından farklı gösterilemez… ”
Bilanço ilkelerinin belirlendiği 8’nci maddesinde de; “Bilanço ilkelerinin amacı, kamu idaresinin tasarrufundaki kaynaklar ile bunlarla elde edilen varlıkların muhasebe kayıtlarının yapılması, mali tablolarının hazırlanması ve raporlanması yoluyla, belli bir tarihte kamu idaresinin mali durumunun ilgililer için saydam ve gerçeğe uygun olarak yansıtılmasıdır.” denilmiştir.
Muhasebe kayıt ve işlemlerinin kurum mali tablolarına tam ve doğru bilgileri yansıtacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Kamu idaresi tarafından bulgumuza iştirak edilerek gerekli düzeltme işlemlerin yapıldığı belirtilmiştir. Ancak muhasebe kayıtlarının yılı içinde mevzuata uygun olarak
yapılmaması nedeniyle, 2020 yılı mali tablolarında yer alan “(12) Faaliyet Alacakları” ile “(60) Gelir Hesapları” hesap alanlarının doğruluğu ve güvenilirliği olumsuz yönde etkilenmiştir.