İller Bankası AŞ tarafından İdare adına kesilen sermaye payı ile 240 Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabında kayıtlı tutar arasında uyumsuzluk bulunmaktadır.

6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun’un “Ortaklık yapısı ve sermaye” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“(1) Bankanın ortakları il özel idareleri ve belediyelerdir.

1. Bankanın sermayesi 9.000.000.000 (dokuz milyar) Türk Lirasıdır. Bu sermaye Cumhurbaşkanı kararı ile beş katına kadar artırılabilir.

2. Sermaye tavanına ulaşıncaya kadar Bankanın ödenmiş sermayesine aşağıdaki kaynaklar eklenir:

   1. 2/7/2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanuna göre her ay Maliye Bakanlığı ve İller Bankası tarafından dağıtılacak vergi gelirleri paylarının toplamı üzerinden aylık olarak yüzde iki oranında kesilecek miktarlar.

   2. Bankanın vergi ve diğer yasal yükümlülükler düşüldükten sonraki yıllık safi kârından yüzde otuz oranında ayrılacak pay.

   3. Diğer mevzuat hükümleri ile Banka sermayesine aktarılması uygun görülen paralar ile sermayeye eklenmek üzere yapılacak her türlü yardım ve bağışlar.”

denilmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 240 Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabı ile ilgili “Hesabın niteliği” başlıklı 178’inci maddesinde;

“Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşların sermayesine iştirak edilen tutarlar ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zararlar, bütçeye iade olunan tutarlar ile bu kuruluşlara ikrazen verilen ve mahsup edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre; belediye ve il özel idarelerinin ortağı olduğu İller Bankası AŞ’nin ödenmiş sermayesine eklenecek kaynaklar arasında, il özel

idareleri ve belediyelere dağıtılan vergi gelirleri paylarının toplamı üzerinden aylık olarak yüzde iki oranında kesilecek miktarlar da yer almaktadır. Bu kesintiler il özel idareleri ve belediyelerin İller Bankası AŞ’deki sermaye paylarını ifade etmektedir. İller Bankası AŞ tarafından kesilen sermaye paylarının 240 Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabında muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; detaylarına aşağıdaki tabloda yer verilen İller Bankası AŞ Belediye Veri ve Bilgi Bankası kayıtlarına göre İdarenin 2007 yılından itibaren birikmiş sermaye payının toplam 44.218.540,57 TL, 2021 yılı mali tablolarında 240 Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabının 45.472.545,82 TL olduğu, İller Bankası AŞ verileri ile mali tablolar arasında 1.254.005,25 TL fark bulunduğu tespit edilmiştir.

Tablo 8: İdarenin İller Bankası AŞ’de Kayıtlı Sermaye Bilgisi

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından özetle; İller Bankası AŞ ile yazışmaların yapıldığı, muhasebe kayıtlarıyla ilgili hesapta gerekli düzeltmenin gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.

Ancak, söz konusu muhasebeleştirme işleminin yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2021 yılı mali tablolarında 240 Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabında 1.254.005,25 TL hatalı bilgi oluşmuştur.