İdarenin asli geliri niteliğinde olan 2021 yılı su bedeli ve kullanılmış suların uzaklaştırılması bedelinin (KSUB) konut tarifelerinde Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak maliyet değerinin altında belirlendiği görülmüştür.

2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un Ek 5’inci maddesinde mezkûr Kanun’un tüm büyükşehir belediyelerinde uygulanacağı belirtilmiş, Kanun’un “Tarife tespit esasları” başlıklı 23’üncü maddesinde ise “Su satışı, kanalizasyon tesisi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması, septik çukurların boşaltılması giderleri için ayrı tarifeler yapılır. Bu tarifelerin tespitinde, yönetim ve işletme giderleri ile amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafları ve bir kar oranı esas alınır.” hükmü yer almaktadır.

2560 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve HATSU Genel Kurulu tarafından onaylanan HATSU Tarifeler Yönetmeliği'nde de tarife tespiti ile ilgili ayrıntılı hükümlere yer verilmiş, abonelerden hangi bedellerin tahsil edileceği, bu bedellerde hangi unsurların yer alacağı ifade edilip gerçek değerlere dayanarak hesaplama yapılması gerektiği açıkça belirtilmiştir.

Gerek Kanun'da gerekse Kanun'a dayanılarak çıkarılan Yönetmelik'te abone türlerine

uygulanacak su satış tarifelerinin, yönetim ve işletme giderlerinin ve aktifleştirilemeyen yenileme, ıslah ve tevsii masraflarının toplamına Genel Kurul tarafından belirlenecek bir kar oranı ilave edilerek bulunmasının esas olduğu belirtilmiştir.

2560 sayılı Kanun'un Genel Kurul'un görevlerini belirten 6’ncı maddesinin f bendinde, su satışı ve kullanılmış suların boşaltılmasına ilişkin tarifeleri inceleyerek karara bağlamak, Genel Kurul'un görevleri arasında sayılmaktadır. Bu husus, aynı ifadelerle HATSU Kuruluş ve Yönetimine Dair Teşkilat Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinde belirtilmektedir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ise tarife belirlemeye ilişkin bu yetki kullanımının dayanması gereken esasları göstermektedir.

Yapılan incelemede; idare tarafından 2021 yılı için suyun maliyeti ile kullanılmış suların uzaklaştırılması maliyeti toplamının 5,38 TL/m³ hesaplanmış olmasına karşın HATSU Genel Kurulu tarafından konut aboneleri için su bedeli ile kullanılmış suların bedelleri 01.01.2021- 31.07.2021 tarihi arasında 4,45 TL/m³’den 01.08.2021-11.11.2021 tarihi arasında 5,08 TL/m³’den 12.11.2021’den itibaren ise 4,06 TL/m³’den fiyatlandırıldığı, dolayısıyla İdare yönetimince maliyet değerlerine dayalı bir çalışma yapılarak HATSU Genel Kuruluna sunulmasına karşın Genel Kurulun tarife belirleme görevini, mevzuatta öngörülen hesaplamalara dayanmaksızın yetkisiz olarak kullandığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak; HATSU Genel Kurulunun, tarife belirlemeye ilişkin görevini, yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinde belirtildiği gibi, yönetim ve işletme giderleri ile amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafları ve bir kâr oranı esas alınarak yapılacak hesaplamaya dayalı olarak kullanması, hizmetlerin verimli bir şekilde sürdürebilmesi, daha kaliteli ve etkin bir şekilde hizmet sağlanabilmesi ve mevzuat hükümlerine uygun olması için zorunludur.