Serbest tüketici olma hakkına sahip olunmasına rağmen elektrik ihtiyacının elektrik dağıtım şirketinden ihale yapılmaksızın karşılandığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi uyarınca, Kanun’a tabi idarelerin mal veya hizmet alımları ile yapım işleri bu Kanun hükümlerine göre yürütülmektedir. Aynı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde; bu Kanun’un uygulanmasında, mal: “satın alınan her türlü ihtiyaç maddeleri ile taşınır ve taşınmaz mal ve hakları” şeklinde tanımlanmıştır.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na dayanılarak çıkarılan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4’üncü maddesinde; serbest tüketicinin, Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimde bulunması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olması veya organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğini haiz olduğu için tedarikçisini seçme hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiyi ifade edeceği;

“Serbest Tüketici Kapsamı ve elektrik tedariki” başlıklı 6’ncı maddenin (1) numaralı fıkrasının (c) bendinde; bir önceki takvim yılında serbest tüketici limitini aşan miktarda elektrik tüketilen kullanım yerinin kullanım hakkına sahip ya da kullanım hakkını edinen tüketicilerin serbest tüketici kabul edileceği;

“İkili anlaşma kapsamında yer alan tüketicilerin hak ve yükümlülükleri” başlıklı 39’uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasında; serbest tüketicilerin, tüketim miktarı serbest tüketici limitini geçen her bir ölçüm noktası için ayrı bir tedarikçi ile ikili anlaşma yapılabileceği belirtilmiştir.

Ayrıca; 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ve Kurul Başkanlığı” başlıklı 5’inci maddesinin altıncı fıkrasının (b) bendine göre; her yılın Ocak ayının sonuna kadar serbest tüketici tanımına ilişkin limitlerdeki indirimleri belirlemek ve yeni limitleri yayımlamak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun (EPDK) görevleri arasındadır.

Bu doğrultuda olmak üzere; EPDK Kararı ile 2023 yılı için serbest tüketici limiti yıllık tüketimi 1.000 kWh ve üzeri olarak belirlenmiştir.

17.06.2011 tarihli ve 2011/DK. D 105 sayılı Kamu İhale Kurulu Düzenleyici Kararında ise; serbest tüketici olan idarelerin elektrik ihtiyaçlarını 4734 sayılı Kanun çerçevesinde mal alımı ihalesi olarak temin etmeleri gerektiği belirtilmektedir. Elektrik alımlarında belirli bir limitin üzerinde tüketim gerçekleştiğinde serbest tüketici olma ve tedarikçisini seçme hakkı bulunmaktadır. Tedarikçisini seçme hakkı; hizmetin kalitesi, çeşitliliği, maliyeti vb. yönlerden isteklileri değerlendirme ve en uygun olanı tercih etme imkânı vermektedir.

Diğer yandan Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 13.10.2011 tarih ve 13316 sayılı Genelgesine göre, 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelerce, serbest tüketici olmaları halinde elektrik ihtiyaçlarının ihale yolu ile temin edilmesi esastır. Ancak, piyasada rekabet koşullarının oluşmaması veya 4734 sayılı Kanun’un 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan limitlerin aşılmaması halinde söz konusu ihtiyaçlar doğrudan temin yoluyla karşılanabilecektir. Yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, serbest tüketici olmaları halinde, kanun kapsamındaki idarelerin elektrik ve doğalgaz ihtiyaçlarını ihale veya doğrudan temin yoluyla almalarının esas olduğu anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, serbest tüketici olma kapasitesine sahip bulunan Şirket tarafından ihaleye çıkılmadığı, elektrik ihtiyacının elektrik dağıtım şirketinden ihale yapılmaksızın karşılandığı görülmüştür.

Sonuç olarak, elektrik ihtiyaçlarının ihale yolu ile temin edilmesi esas olduğundan, bundan sonraki süreçte elektrik alımlarının 4734 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılması gerekmektedir.