Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin "100-Kasa Hesabı Hesabı’nın niteliği" başlıklı 49’ uncu maddesinde, muhasebe birimleri veznelerince kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemlerin bu hesapta izleneceği; Hesabın işleyişi başlıklı 51’inci maddesinde kasaya yatırılan tutarların bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği ve kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarların 100-Kasa Hesabı’na alacak, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabı’na borç kaydedileceği ifade edilmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere vezneden yapılan nakit tahsilatlarda, ilk kayıt 100-Kasa Hesabı’na yapılmalı, akabinde banka hesaplarına aktarılması gereken paranın yola çıktığında 100-Kasa Hesabı alacaklandırılarak 108-Diğer Hazır Değerler hesabı borçlandırılmalı, alınan banka hesap özet cetvelleri sonrası paranın banka hesaplarına geçtiğinin teyiti ile de 108-Diğer Hazır Değerler Hesabı alacaklandırılarak 102-Bankalar Hesabı borç çalıştırılmalıdır.

Yapılan incelemelerde 2020 yılı içerisinde vezneden nakit tahsilatı yapılan 7.778.990,98 TL’nin belirtilen süreçler işletilmeden direk 102-Bankalar Hesabı borç çalıştırılmak suretiyle kayıt altına alındığı, 100-Kasa Hesabı’nın ve 108-Diğer Hazır Değerler Hesabı’nın çalıştırılmadığı tespit edilmiştir.

Söz konusu denetim tespitine binaen, İdare tarafından; İlçelerde oluşturulan tahsilat noktaları, hal, mezbahane ve hayvan pazarı gibi yerlerde görevlendirilen tahsildarlar marifetiyle toplanan paraların Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'e uygun olarak muhasebe biriminin banka hesabına doğrudan yatırılarak işlem gerçekleştirildiğinden 108-

Hazır Değerler Hesabı’nın kullanılması imkan ve kabiliyeti kalmadığındanİdarece 108 hesabın kullanılmamasının mevzuata aykırı olmadığı ifade edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre 100-Kasa ve 108- Diğer Hazır Değerler Hesaplarının kullanım amacı kurumun yönetim bilgi sistemi üzerinden takip ettiği nakit işlemlerinin muhasebe sistemi üzerinden takibi için getirilmiş bir sistemdir ve belirtilen işlemlerin mevzuatta belirtilen hesapların kullanılarak takip edilmesi hesap verilebilirlik açısından zorunludur.

Hazır değerlere ilişkin işlemlerinin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi ve bulguda belirtilen hesaplar kullanılarak nakit işlemlerinin muhasebe sistemi üzerinden izlenmesi gerekmektedir.