İdarenin personel çalıştırmasına dayalı hizmetlerinin yürütümü için İdare şirketi olan Maltepe Sağlık, Turizm, Eğitim, Otopark, Temizlik ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinden (MATAŞ AŞ) gerçekleştirdiği doğrudan hizmet alımında, söz konusu işin sözleşmesiyle belirlenen günlük ücretlere 01.10.2019 tarihinden geçerli olmak üzere zam

yapılarak 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 24’üncü maddesi ve bu madde uyarınca çıkarılan toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı işlem tesis edilmiştir.

20.11.2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 126’ncı maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen Ek madde 20’nin ilk fıkrasında,

“İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22’nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62’nci maddesinin birinci fıkrasının

(e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine, bu nitelikte herhangi bir şirketi bulunmuyorsa münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebilir.” hükmü yer almaktadır.

696 sayılı KHK’nin 127’nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ye eklenen Geçici 24’üncü maddesinde ise;

“Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından işçi statüsüne geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki şirketlerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir.” hükmü yer almaktadır.

Bu madde uyarınca mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen çalışanların ücret ile diğer mali ve sosyal haklarına ilişkin şartları, Yüksek Hakem Kurulunca karara bağlanan ve süresi en son sona erecek olan toplu iş sözleşmesi (375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin

Geçici 24. Maddesi Uyarınca İdarelerce İşçi Statüsüne Geçirilen İşçilerinin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi) hükümleri esas alınmak suretiyle belirlenmiş ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünce ilan edilmiştir.

Söz konusu toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre, 696 sayılı KHK kapsamında mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen çalışanların 01.01.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren % 4 oranında zam yapılmıştır. 01.07.2018- 31.12.2018 tarihleri arası için işçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren % 4 oranında, 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları çıplak ücretlerine % 4, 30.06.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren % 4 oranında zam kararlaştırılmıştır. Buna göre, mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal hakları 30.06.2020 tarihine kadar bu hükümler çerçevesinde belirlenmiştir.

Yukarıda belirtilen yasal düzenleme ve toplu iş sözleşmesi hükümleri ile bahse konu Usul ve Esaslar bu şekilde olmasına karşın, İdare ile GENEL-İŞ sendikası arasında 01.11.2019 tarihinde imzalanan toplu sözleşme ile personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerin temini için doğrudan hizmet alımı sözleşmesi ile çalışmakta olan işçilerin brüt ücretlerine 01.10.2019 tarihinden itibaren seyyanen (net) 310 TL iyileştirme yapılmasına karar verilmiştir.

Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden, İdare tarafından; toplu iş sözleşmesinin ilgili Bakanlık tarafından yetki belgesi alan sendika ile imzalandığı bulgu olarak yazılan 310,00.- TL ilave ödemenin, %4’lük Yüksek Hakem Kurulu tarafından belirtilen zamlara ilişkin olmadığı ve enflasyon farkını yansıtacak şekilde belirlendiği belirtilmiştir.

Kamu idaresi cevabında sözleşmenin Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Yetki Belgesi ile yetkilendirilen Sendika ile imzalandığı ifade edilmiş olsa da, sendikaların yetkilendirilmiş olması ilgili KHK’da öngörülen süreden önce toplu sözleşme yapılmasına cevaz vermemektedir. Bu itibarla, KHK’da öngörülen süreden önce diğer bir deyişle Haziran 2020 tarihinden önce toplu iş sözleşmesi yapılması hukuken mümkün değildir.

Sonuç olarak, İdarenin personel çalıştırmasına dayalı hizmetlerinin yürütümü için MATAŞ AŞ’den doğrudan hizmet alım sözleşmesiyle temin ettiği işçilerin aynı sözleşme ile belirlenmiş olan günlük ücretlerine, 01.10.2019 tarihinden geçerli olmak üzere zam yapılarak

375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 24’üncü maddesi ve bu madde uyarınca çıkarılan toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı işlem tesis edilmiştir.