İdare tarafından ticari faaliyet kapsamında mal ve hizmet satın alınması sırasında satıcılara ödenen katma değer vergisinin 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına, mal ve hizmet satılması sırasında tahsil edilmiş olan katma değer vergisinin ise 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedilmeyip doğrudan gelir veya gider yazıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı’na ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 153’üncü maddesinde; hesabın mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılacağı, mahalli idarelerin, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları katma değer vergisini indirim konusu yapacakları, bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın aldığı mal veya hizmetler için ödenen katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı ve bu tutarların ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edileceği, “Hesabın İşleyişi” başlıklı 154’üncü maddesinde ise 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtlarının nasıl yapılacağı, bu doğrultuda İdarenin ticari faaliyet kapsamında mal ve hizmet satın alması sırasında satıcılara ödenen katma değer vergisinin, 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedilmesi, bunun dışındakilerin gider yazılması gerektiği ifade edilmiştir.

Anılan Yönetmelik’in 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı’na ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 293’üncü maddesinde ise hesabın teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları ile bu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, bütçe içi işletme olarak kurulan sosyal tesislere ilişkin gerçekleştirilen mal ve hizmet alım işlemlerinde katma değer vergisinin ödendiği ancak söz konusu vergi ödemelerinin 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına, mal ve hizmet satış işlemlerinde tahsil edilen katma değer vergisinin 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı’na kaydedilmediği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti uyarınca, İdare tarafından, ilgili hesaplar kullanılmakta olup beyanları düzenli olarak Vergi dairesine bildirilerek ödendiğini ifade edil miştir. Ancak bütçe içi işletmenin vergi beyannamesi verilmesine karşın ilgili Katma Değer Vergisi Hesaplarına kaydedilmediği görülmüştür.

Sonuç olarak, İdareye ait sosyal tesislere ilişkin satın alınan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin, 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına borç, satılan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin ise 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına alacak olarak kaydedilmesi gerekmektedir.