Üniversite tarafından peşin tahsil edilen ancak gelecek aylarda ve bir sonraki yılda tahakkuk etmesi gereken kira gelirlerinin, 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı ve 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı yerine 120-220 Gelirlerden Alacaklar Hesaplarında izlendiği görülmüştür.

Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 380 No.lu hesabın işleyişine ilişkin hükümler ihtiva eden 297’nci maddesinin birinci fıkrasında, gelecek aylara ait olarak peşin tahsil edilen gelirlerin ilgili oldukları ay sonlarında tahakkuk ettirilmek üzere bu hesapta izleneceği hükmü bulunmaktadır.

Adı geçen Yönetmelik’in 480 No.lu hesabın işleyişi ile ilgili 349’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci alt bendinde; peşin tahsil edilen gelirlerin içinde bulunulan aya ait olan kısmının 600 Gelirler Hesabına, gelecek aylarda tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin

380 No.lu hesaba, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin 480 No.lu hesaba alacak, tahsil edilen tutarın tamamının 100 Kasa Hesabı veya 102 Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan tahsil edilen tutarın tamamının 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedileceği düzenlenmiştir. Aynı maddenin (b) bendinin birinci alt bendinde ise gelecek yıllara ait gelirler hesabında kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanların dönem sonunda 480 No.lu hesaba borç, 380 No.lu hesaba alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Yapılan denetimde; Üniversite tarafından kiraya verilen taşınmazlardan üçer aylık dönemler halinde veya yıllık olarak peşin tahsil edilen kira gelirlerinin sonraki aylara ait olan kısmının 380 No.lu hesap yerine 120 No.lu hesapta, bir sonraki yılın Ocak ve Şubat aylarına ait kısmının ise 480 No.lu hesap yerine 220 No.lu hesapta takip edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca bir sonraki yıla ait faaliyet gelirlerinin 600 Gelirler Hesabı kullanılmak suretiyle 2022 yılı faaliyet geliri olarak gösterimine de neden olunduğu anlaşılmıştır.

Kamu İdaresi tarafından bulguda peşin tahsil edilip sonraki ayların ya da bir sonraki mali yılın geliri olarak kayda alınması gereken kira gelirlerinin dönem ayırıcı hesaplarda gösterilmemesi tespitine ilişkin olarak; kira sözleşmelerinde yer alan bir yıllık veya birden fazla yılllık alacakların 120 ve 220 No.lu hesaplarda izlenmesi gerektiği açıklamasıyla bulguya katılınmadığı ifade edilmiştir. Ancak bulgu konusu husus, tahsil edilecek alacaklarla ilgili olmayıp peşin tahsil edilen kira gelirlerinin 380-480 No.lu hesaplar yerine 120-220 No.lu hesaplara alınması ile ilgilidir. Dolayısıyla İdarenin cevabı bulgudaki tespitleri karşılar nitelikte değildir.

Sonuç olarak; peşin tahsil edilip bir sonraki yılın Ocak ve Şubat aylarına ait olan kira gelirlerinin önce 480 No.lu hesaba, dönem sonunda ise 380 No.lu hesaba aktarılmaması nedeniyle, 600 no.lu hesapta 739.288,96 TL fazlalık, 380 No.lu hesapta ise aynı tutarda eksiklik bulunmaktadır.