Karar Künyesi
Beykoz Belediyesince 08.04.2016 tarihinde imzalanan 3 (üç) yıl süreli sözleşmeyle ambalaj atıklarının toplanması imtiyazı bir şirkete verilmiştir. İlgili sözleşmenin incelenmesi neticesinde ambalaj atıkları toplama hakkının rekabet sağlanmadan, ihale yapılmadan ve herhangi bir bedel alınmadan verildiği tespit edilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak Belediyenin yetki ve imtiyazları arasında sayılmaktadır.
2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 8’inci maddesine dayanılarak hazırlanan “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Yönetmelikte, ambalaj atıkları oluşumunun önlenmesine, önlenemeyen ambalaj atıklarının tekrar kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım yolu ile bertaraf edilecek miktarının azaltılmasına, ambalaj atıklarının belirli bir yönetim sistemi içinde kaynağında ayrı toplanmasına, taşınmasına, ayrılmasına ilişkin teknik ve idari standartların oluşturulmasına yönelik prensip, politika ve programlar ile hukuki, idari ve teknik esaslar belirlenmiştir.
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin 6’ncı maddesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığına 8’inci ve 24’üncü maddeleri belediyelere çeşitli görevler yüklemiştir.
Bu kapsamda belediyeler ambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplamak veya toplattırmakla, bu iş için toplama ayırma tesisi kurmak/kurdurmak, işletmek/işlettirmekle ve kurduğu tesislere çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi almak/aldırmakla yükümlüdür. Belediyeler söz konusu işleri ya bizzat kendileri yapacak ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığından çevre lisansı almış olan firmalara yetki devri suretiyle yaptıracaklardır.
Beykoz Belediyesi ile şirket arasında 08.04.2016 tarihinde imzalanan 3 (üç) yıl süreli “Ambalaj Atıklarının Beykoz İlçesinde Kaynağında Ayrı Toplanması ve Geri Kazanımı Projesi Uygulama Sözleşmesi”nin tarafların görev ve yükümlülüklerini düzenleyen 4’üncü bölümünün “İdarenin Görev ve Yükümlülükleri” başlıklı birinci kısmının (d) bendinde aynen; “Yüklenici firmanın toplayacağı ambalaj atıklarından yönetmelik dahilinde hiçbir ücret talep etmeyeceğini kabul eder.” denilmekte ve Belediyenin bedel almamayı taahhüt ettiği anlaşılmaktadır.
Netice olarak, Belediyenin ambalaj atığı toplama yetkisini 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında en yüksek bedeli ödemeyi kabul eden şirkete ihale etmek yerine, protokol imzaladığı şirkete bedelsiz olarak devretmesi sonucu söz konusu imtiyaz hakkının devrinden elde edilmesi muhtemel gelirden mahrum kaldığı tespit edilmiştir.
Kamu idaresi cevabında; “İlçede ambalaj atıklarının yönetimi çalışmalarına 08/04/2016 tarihinden itibaren 3 yıl süreyle geçerli olan mevcut sözleşme dâhilinde devam edilmiş olup, önümüzdeki süreçte ambalaj atıklarının toplanması konusunda mer’i mevzuat ve bulgudaki tavsiyeler birlikte değerlendirilmek suretiyle bütüncül bir yaklaşım sergilenecektir.” denilmektedir.
Sonuç olarak kamu idaresi cevabında, ambalaj atıklarının toplanması için bedel
alınmaksızın yetki verilen şirketle mevcut sözleşme dâhilinde devam edildiği ve önümüzdeki süreçte bulguda yer verilen hususun dikkate alınacağı ifade edilmiştir. Dolayısıyla da somut olarak herhangi bir çözüme ulaşılamamıştır. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.