İdarede, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca ihale yolu ile kiraya verilen Bandırma Tır Parkının, kira süresi sonunda yeniden ihale yapılmadan encümen kararı ile kira süresinin uzatıldığı görülmüştür.

2886 sayılı Kanun'da belediyelerin kiralama usulleri düzenlenmiş ve işleyişin nasıl olacağını açıkça ortaya koyulmuştur. Aynı Kanun’un “Kiralarda sözleşme süresi” başlıklı 64'üncü maddesinde “Kiraya verilecek taşınmaz malların kira süresi, on yıldan çok olamaz, denildikten sonra; Turistik tesis kurulacak yerlerin ve turistik tesislerin ve doğal gaz iletim, dağıtım ve depolama tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin ve enerji üretimi tesisleri ile iletim ve dağıtım tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin on yıldan fazla süre ile kiraya verilmesi mümkündür.” Denilerek kiralama süresinin 10 yıldan fazla olamayacağı (istisnaları da belirtilerek) hüküm altına alınmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18'inci maddesi Belediye Meclisinin görev ve yetkilerini açıkça düzenlemiştir.

Anılan maddenin (e) bendinde, ‘Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek’ şeklindedir. Bu düzenleme ile belediyeye ait taşınmazların üç yılı aşan kiralanması ve üzerinde otuz yılı aşan ayni hak tesisi işlemlerinde belediye meclisinin yetkili kılındığı açıkça hüküm altına alınmıştır.”

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Uygulama alanı” başlıklı 339’uncu maddesinin ikinci fıkrasında konut ve çatılı iş yeri kiralamalarına ilişkin olarak; kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine de bu hükümlerin uygulanacağı ifade edilmiştir.

Aynı Kanun’un “Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi” başlıklı 347’nci maddesinde de;

“Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az onbeş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir.

Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler.

Genel hükümlere göre fesih hakkının kullanılabileceği durumlarda, kiraya veren veya kiracı sözleşmeyi sona erdirebilir.” Hükmü yer almaktadır.

Bu bağlamda; konut ve çatılı iş yeri kiralarına ilişkin Borçlar Kanunu hükümleri öncelikli olarak uygulanacak ve kira süresinin sona ermesi sözleşmeyi sona erdiren sebeplerden olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak Kamu İdarelerinin konut ve çatılı iş yeri olmayan diğer kiralamalarında 2886 sayılı Kanundan gelen yükümlülükler uygulanacaktır.

Yapılan incelemede; Bandırma Tır Parkının 30.03.2016 tarihinde Encümen kararı ile 3 yıllığına kiralandığı ve kira süresinin 16.01.2019 tarih 60 sayılı Encümen Kararı ile uzatıldığı ancak; konut ve çatılı iş yeri niteliğinde olmayan bir açık alan otoparkı niteliğinden kaynaklı 2886 sayılı Kanunun kiralamalara ilişkin hükümlerine tabi olarak işletmesinin kiralanması gerektiği tespit edilmiştir.

Yukarıda bahsedilen denetim tespiti üzerine İdare tarafından, kira süresi sona eren yerler ve kiracılarla ilgili olarak; kira süresi bitmeden önce kiralamaya ve kira süresini belirlemeye yetkili merci olan Büyükşehir Belediye Encümenine iletilmekte olduğunu ve Encümen kararı uyarınca işlem yapıldığı belirtilmiştir.

Ancak, Bandırma Tır Parkının kiralama işlemlerinin konut ve çatılı iş yeri olmamasından kaynaklı olarak 2886 sayılı Kanun hükümleri uyarınca kiralama süresi sonunda kiranın sona erdiğinden bahisle ecrimisil ve tahliyeye ilişkin 75’inci madde esaslarında değerlendirilmesi ve yeniden kiralama yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Sonuç olarak; kiralama işlemlerinin mevzuatın öngördüğü şekilde yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.