2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Çevre Temizlik Vergisi” başlıklı mükerrer 44'üncü maddesinin 9'uncu fıkrasında;

“Su ve kanalizasyon idareleri büyük şehir dâhilindeki her ilçe veya ilk kademe belediyesinin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan konutlara ilişkin olarak tahsil ettiği çevre temizlik vergisi ile bu verginin süresinde ödenmemesi nedeniyle tahsil ettiği gecikme zammının yüzde seksenini tahsilatı takip eden ayın yirminci günü akşamına kadar bir bildirim ile ilgili belediyeye bildirerek aynı süre içinde öder. Tahsil edilen vergi ve gecikme zammının yüzde yirmisini ise münhasıran çöp imha tesislerinin kuruluş ve işletmelerinde kullanılmak üzere büyük şehir belediyesinin hesabına tahsilatı takip eden ayın yirminci günü akşamına kadar aktarır. Büyükşehir belediye sınırları içinde bulunan belediyelerin kendileri tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergisinin yüzde yirmisi aynı esaslar çerçevesinde büyükşehir belediyelerine aktarılır.” hükmüne yer verilmiştir.

Ayrıca Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “363 Kamu İdareleri Payları Hesabı” başlıklı 276'ncı maddesinde; “(1)Bu hesap, bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben tahsil edilip, özel kanunları gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutarların izlenmesi için kullanılır.”

Aynı Yönetmelik’in 277'nci maddesinde ise kamu idareleri payları hesabına ilişkin alacak kaydının çalıştırılması şu şekilde ifade edilmektedir:

“Bütçe geliri olarak tahsil edilip, özel kanunları gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutarlar bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.” Hükümleri yer almaktadır

Eyyübiye Belediyesi 2014,2015,2016,2017,2018 yılları bütçe gelir hesap cetvellerine göre 5 yıl içerisinde sırasıyla 51.535,28 TL, 220.271,82 TL, 376.223,93 TL, 259.670,24 TL, 328.046,16 TL olmak üzere toplam 1.235.744,43 TL çevre temizlik vergisi tahsil edilmiştir. Ancak Eyyübiye Belediyesi tarafından tahsilatı yapılan çevre temizlik vergisinden Şanlıurfa

Büyükşehir Belediyesi’ne gönderilecek olan % 20’lik payların aylar itibariyle hesaplanmadığı ve 363 no.lu hesaba kaydedilmediği görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun “Büyükşehir Belediyesinin gelirleri” başlıklı 23 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının o bendinde;

“Büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşları ile ilçe (…)(1) belediyeleri; tahsil ettikleri vergiler ve benzeri malî yükümlülüklerden birbirlerine ödemeleri gereken paylar ile su, atık su ve doğalgaz bedellerini zamanında yatırmadıkları takdirde, ilgili belediye veya bağlı kuruluşun talebi üzerine söz konusu tutar, İller Bankası tarafından, yükümlü belediyenin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek alacaklı belediyenin hesabına aktarılır.

Gecikmeden kaynaklanacak faiz ve benzeri her türlü zararın tazmininden, ilgili ilçe (…)

(2) belediye başkanı ve sayman şahsen sorumludur. Bu fıkra hükmü, ilçe ve ilk kademe belediyeleri hesabına yapılacak her türlü aktarmaları zamanında yapmayan büyükşehir belediye başkanı, bağlı kuruluş genel müdürleri ve saymanları hakkında da uygulanır.” Denilerek Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin birbirlerine yapmak zorunda oldukları ödemelerin zamanında yapılmamasından kaynaklanan her türlü zarardan ilgili belediye başkanları ve saymanlar sorumlu tutulmuşlardır.

Beş yıl içerisinde Büyükşehir Belediyesine gönderilmesi gereken toplam 247.149,49 TL (1.235.744,43 *%20); Sadece 2018 yılı için ise 65.609.23 TL(328.046,16 * %20)çevre temizlik vergisi payının gönderilmemesi nedeniyle belediyenin mali tablolarında bütçe giderleri ve faaliyet giderleri hesaplarının az olmasına sebep olunmuştur.

Ayrıca, Büyükşehir Belediyesi ile yapılmış olan mahsuplaşmaların kayıtlarının karşılıklı borç alacak ilişkisinin sağlıklı yürüyebilmesi için tutulması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "Büyükşehir Belediyesine gönderilmesi gereken ÇTV %20 payı 5 yıl içinde 247.149,49 TL’ den 25.05.2018 tarih ve 376 sayılı yazımız ile 19.921,35 TL tutarı ve 11.04.2017 tarih ve 05924 sayılı yazımız ile %20 ÇTV payı olan 88.497,25 TL tutarı Büyükşehir Belediyesinden alacaklarımız eğlence vergisi ve diğer paylardan mahsup edilmek suretiyle kalan bakiye tutarın 2019 yılı içerisinde Ocak-Nisan aylarına ait toplam 59.831,66 TL ÇTV’nin %20’ si olan 11.966,33 TL tutar Büyükşehir Belediyesi payı olarak muhasebe kayıtlarımızda 363- Kamu İdare Payları Hesabına 21.05.2019 tarih ve 1912 no.lu yevmiye kaydı ile muhasebeleştirilmiştir. Ayrıca 02.05.2019 tarih ve 318 sayılı yazımız ile Büyükşehir Belediye Başkanlığına borçlarımızdan mahsuplaşmak amacıyla Başkanlığımıza ödeyecekleri

eğlence vergisi, parkometre, müze gelirleri ve at yarışları vb. gibi payların miktarlarının bildirilmesi istenmiştir.

Büyükşehir Belediye Başkanlığınca Başkanlığımıza ödeyecekleri payların bildiriminden sonra mahsuplaşma yapılacaktır." denilmektedir.

Sonuç olarak Sonuç olarak verilen cevaptan da anlaşılacağı üzere bulgu konusu ile ilgili olarak Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi ile ilgili gerekli mahsuplaşma işlemleri yapılmaya başlanmıştır. İlçe Belediyesi ile Büyükşehir Belediyeleri birbirlerine göndermek zorunda oldukları vergi ve benzeri ödemeleri zamanında yapmadıkları takdirde oluşacak zarardan belediye başkanları ile saymanların sorumlu oldukları tekrardan hatırlanmalıdır.