İdarenin tahakkukunu gerçekleştirdiği bazı gelir kalemlerine mevzuatta belirtilen takip ve tahsil usullerini uygulamaması nedeniyle tahsilat oranlarının düşük düzeyde kaldığı görülmüştür.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un “Kanunun şümulü” başlıklı 1’ inci maddesinde; belediyelere ait vergi, resim, harç, para cezası gibi asli ile faiz gibi fer’i amme alacakları hakkında bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş olup Kanun’un “Ödeme emri” başlıklı 55’ inci maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyen borçlulara borçlarını 15 gün içinde ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gerektiği hususlarının ödeme emri ile tebliğ edileceği ve tebliğ edilen ödeme emrinin, borcun zamanında ödenmemesi veya mal bildiriminde bulunulmaması halinde borcun cebren tahsil edileceği


hususunu ihtiva edeceği hüküm altına alınmıştır.


Bu bağlamda, 6183 sayılı Kanun’un “Cebren tahsil ve şekilleri” başlıklı 54’ üncü maddesinde; süresinde ödenmeyen amme alacaklarının cebren tahsilini sağlamak amacıyla ilgili tahsil dairesi tarafından; varsa teminatının paraya çevrilmesi, borca yetecek miktardaki malların haczedilip paraya çevrilmesi, şartlar oluşmuşsa iflasının istenmesi usullerinin sırasıyla uygulanması gerektiği ifade edilmiştir.

Ancak, İdare tarafından sırasıyla yapılması gereken işlemler arasındaki zaman diliminin çok açıldığı, ödeme emrinin tebliğ edilmesine rağmen borcunu ödemeyen ilgililere yönelik olarak haciz işlemlerinin başlatılmadığı veya haciz işlemlerine başlansa dahi yalnızca borçlunun mallarına haciz şerhinin işlenmesi ile yetinildiği başka bir deyişle amme borçlusunun borcuna yetecek miktardaki mallarının haczedilerek paraya çevrilmediği tespit edilmiştir.

Bu şekildeki uygulamalar sonucunda belediye gelirlerinden bazı kalemlerin tahakkuk ve tahsilat oranlarının düşük seviyelerde kaldığı değerlendirilmektedir.

Tahakkuk tahsilat oranı düşük kalarak gelecek yıla devreden bu gelir kalemlerine ise aşağıda yer verilmiştir.

Tablo 12: 2022 Yılı Tahakkuk ve Tahsilat Gerçekleşmeleri (TL)


Gelir Türü

Önceki Yıllardan Devreden

ve 2022 Yılında Tahakkuk Eden Gelirler Toplamı

2022 Yılı Tahsilatı

Gelecek Yıla Devreden Tahakkuk

Tahsilat Oranı (%)

İlan ve Reklam Vergisi

2.224.135,03

315.520,14

1.908.614,89

14,18

Biletle Girilmeyen Yerlere

Ait Eğlence Vergisi

264.784,74

53.038,45

211.746,29

20,03

İşyeri ve Diğer Şekillerde Kullanılan Binalara Ait

Çevre Temizlik Vergisi

10.363.175,76

1.771.851,73

8.591.324,03

17,09

İşgal Harcı

9.752.344,01

2.763.271,39

6.989.271,39

28,33

Taşınmaz Kira Gelirleri

2.961.246,99

194.908,48

2.766.338,51

6,06

İdari Para Cezaları

56.921.779,68

4.195.369,60

52.726.410,80

7,37

Bu itibarla, İdare tarafından tahsil edilmesi gereken Belediye alacakları için Mali Hizmetler Müdürlüğünün “Ödeme Emirlerini” zamanında düzenlemesi ve borçluların borcuna yetecek miktardaki mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi gerekmektedir.


Kararla ilgili sorunuz mu var?