Belediyenin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazlara dair kayıtların tamamlanmadığı, taşınmaz modülünün tam olarak işlevsel hale getirilmediği ve taşınmazların kayıt şekline ilişkin formlar ile icmal cetvellerinin hazırlanmadığı görülmüştür.

Belediyeler taşınmazlara ilişkin kayıtlarını, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik ile Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde yer alan hükümlere göre yapmak zorundadırlar. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Hesap grubuna ilişkin işlemler” alt başlıklı 187’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; edinilen maddi duran varlıkların maliyet bedeliyle, bağış veya hibe olarak edinilenlerin varsa bilinen değeri ile yoksa değerlemesi yapıldıktan sonra tespit edilen değeriyle, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle kayıtlarda yer almayanların ise envanter ve değerlemesi yapıldıktan sonra ilgili duran varlık ve net değer hesabına kaydedilmek suretiyle hesaplara alınacağı ifade edilmiştir. Yine aynı bentte tahsisli kullanılan taşınmazların ve diğer kamu idarelerine tahsis edilen taşınmazların yardımcı hesap kodlarında izlenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Ayrıca Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmeliğin “Kayıt ve Kontrol İşlemleri” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; kayıt ve kontrol işlemleri, mevcut taşınmazlar ile yıl içerisinde çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar ve değer olarak takip edilmesi için kayıt altına alınması olarak ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin “Kayıt şekli” başlıklı 7’nci maddesinde; kamu idarelerinin Tapu kütüğünde adlarına tescilli olan ve Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar”, “Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar”, “Orta Malları”, “Genel Hizmet Alanları” başlıkları altında yer alan taşınmazların kaydının sırasıyla Ek 2, Ek 3, Ek 4, Ek 5’te yer alan formlarda; tapu kütüğünde üçüncü kişiler adına tescilli veya diğer kamu idarelerinin yönetiminde olmakla birlikte irtifak hakkı tesisi, tahsis, kiralama, kullanma izni verilmesi gibi yollarla kullanım hakkı kendilerine verilen taşınmazların kaydının ise Ek 6’da yer alan formda yer alan bilgileri içerecek şekilde elektronik ortamda ve defterde tutulacağı, bu formların

taşınmaz icmal cetvellerinin hazırlanması için mali hizmetler birimine gönderileceği ve mali hizmetler birimince bu formların konsolide edilerek Yönetmeliğin ekinde (Ek 7) bulunan örneğe uygun şekilde taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulacağı hüküm altına alınmıştır.

Ancak yapılan incelemede, tahsis edilen ve tahsisli kullanılan taşınmazların kayıtlara alınmadığı, ilgili formların hazırlanmadığı, taşınmaz icmal cetvellerinin düzenlenmediği tespit edilmiştir. Ayrıca muhasebe kayıtlarına esas alınan Ek 7 numaralı icmal cetvelleri oluşturulmadığından ilgili taşınmaz hesaplarına kaydedilmesi gereken değerler de tespit edilememiştir.

Taşınmaz kayıt ve takip sisteminin yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre kurulmaması nedeniyle Mali Hizmetler Müdürlüğü’nde yer alan 250 Arazi ve Arsalar Hesabında 19.825.025,29 TL, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabında 604.365.008,79 TL ve 252 Binalar Hesabında 102.788.730,64 TL tutarındaki kayıtların taşınmazlar hakkında gerçek durumu yansıtmadığı mütaala edilmektedir.

Kamu idaresi cevabında, bulgu konusu hususa katılmış olup 2022 mali yılında gerekli düzeltmelerin yapılacağını belirtmiştir. Belediyenin taşınmazlara ilişkin kayıtlarının yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre tamamlanması ve mali tablolarda gerçek cins ve değerleri ile yer almasının sağlanması gerekmektedir.