Büyükşehir Belediyesinin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na dayanarak Şirkete devrettiği işletme hakkının şirketin bilançosunda gösterilmediği anlaşılmıştır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 515’inci maddesine göre, anonim şirketin finansal tablolarının, Türkiye Muhasebe Standartlarına (TMS) göre şirketin malvarlığını, borç ve yükümlülüklerini, öz kaynaklarını ve faaliyet sonuçlarını tam, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir, ihtiyaçlara ve işletmenin niteliğine uygun bir şekilde; şeffaf ve güvenilir olarak; gerçeği dürüst, aynen ve aslına sadık surette yansıtacak şekilde çıkarılıp çıkarılmadığını göstermesi gerekmektedir.

Kanun’un 516’ncı maddesine göre ise yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun, şirketin, o yıla ait faaliyetlerinin akışı ile her yönüyle finansal durumunu, doğru, eksiksiz, dolambaçsız, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtması gerekmektedir. Bu raporda finansal durum, finansal tablolara göre değerlendirilmektedir.

1 sıra no.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Hesap Planı Açıklamalarında “26-Maddi Olmayan Duran Varlıklar” grubu herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve işletmenin belli bir şekilde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar ve şerefiyelerin izlendiği hesap grubu şeklinde açıklanmıştır.

Hesap Planı Açıklamalarında 260-Haklar Hesabının imtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi bir bedel ödenerek elde edilen bazı hukuki tasarruflar ile kamu otoritelerinin işletmeye belirli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamaları kapsadığı açıklanarak edinilen hakların, maliyet bedelleri ile bu hesaba borç kaydedileceği, yararlanma süreleri içerisinde, yararlanma sürelerinin belli olmaması durumunda, 5 yıllık sürede eşit taksitlerle itfa olunarak yok edileceği düzenlenmiştir.

Büyükşehir Belediyesi Meclisinin almış olduğu 19.11.2015 tarih ve 1931 sayılı kararı ile İstanbulkart ve diğer ödeme araçlarının 6493 sayılı Kanun uyarınca ödeme aracına dönüştürülerek İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bağlı kuruluşları ve iştirakleri tarafından yönetilen, denetlenen, işletilen ve işlettirilen toplu ulaşım hizmetlerinde geçerli kılınması ile

diğer ödeme araçlarının ihracı suretiyle işletilmesinin 5216 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesine istinaden Şirkete 15 yıl süre ve her yıl yeniden değerleme oranında arttırılmak üzere yıllık

1.500.000 TL+KDV bedel ile devredilmiştir.

Yapılan incelemede, Büyükşehir Belediyesinin 5216 sayılı Kanun’a dayanarak Şirkete devredilen İstanbulkartın kullanımı veya işletilmesi yetkisi dolayısıyla yapılan harcamaların şirketin bilançosunda gösterilmediği anlaşılmıştır.

Şirketin mali tablolarının, şirketin malvarlığını tam, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir, ihtiyaçlara ve işletmenin niteliğine uygun bir şekilde; şeffaf ve güvenilir olarak göstermesi gerektiğinden Büyükşehir Belediyesinden işletme hakkı devralınan İstanbulkartın şirketin bilançosunda 260-Haklar Hesabında gösterilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “İstanbul Büyükşehir Belediyesine işletme hakkı bulguda ifade edildiği şekilde 2019 yılı itibariyle 260 - Haklar Hesabında gösterilmeye başlanmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında İstanbulkarta ilişkin işletme hakkının 2019 yılı itibariyle 260 Haklar Hesabında gösterilmeye başlandığı ifade edilmiştir. Söz konusu Meclis Kararında 15 yıl süre ile verilen işletme hakkının her yıl yeniden değerleme oranı ile artırılmak üzere yıllık 1.500.000 TL + KDV bedel ile devredilmesi öngörüldüğünden 15 yıllık işletme hakkından kalan sürenin itfa edilmesi ve yeniden değerleme oranında artırılması ile 2018 yılı Bilançosunda gösterilmesi gereken tutar 24.786.568,22 TL olarak hesaplanmıştır. Söz konusu tutarın 2018 yılında gösterilmemesi nedeniyle 2018 yılı Bilançosu bu tutar kadar eksik görünmektedir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 515’inci maddesine göre, anonim şirketin finansal tablolarının şirketin malvarlığını, borç ve yükümlülüklerini tam, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir bir şekilde göstermesi gerekmektedir.