Mal alımı ihalelerinde teknik şartnameye aykırı hareket edildiği ve ihale dokümanlarından birisi olan birim fiyat cetvelinde aynı nitelikteki ürünler için yüklenicinin farklı fiyatlar sunduğu görülmüştür.

Aşağıdaki tabloda bilgileri verilen pide ve ayran alımlarında, yüklenicinin Sosyal Hizmetler A.Ş. olduğu, söz konusu işlerde alt yüklenici çalıştırıldığı ve birim fiyat cetvelinde aynı nitelikteki ürünlerin ilçe bazında farklı fiyatlar alındığı tespit edilmiştir.

Tablo 14: Pide ve Ayran Alımları

Yukarıda bilgileri yer alan ihalelerin “Peynirli Pide ve Özellikleri” başlıklı 5.1’inci maddelerinde, peynirli pidelerin yüklenici firmanın kendi üretim yeri ya da imalathanesinde hazırlanacağı belirtilmiştir. Ayrıca, söz konusu ihalelerin sözleşmelerinin “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı 15’inci maddelerinde ise, bu işlerde alt yüklenici çalıştırılmayacağı ve işlerin tamamının yüklenici tarafından yapılacağı ifade edilmiştir.

Yapılan incelemeler neticesinde, Sosyal Hizmetler A.Ş.’nin pide üretim yerinin Antalya Döşemealtı ilçesinde bulunduğu, Antalya merkezde bulunan ilçeler dışındaki yerlere gönderilecek pideler için ilgili ilçelerde alt yüklenici çalıştırıldığı ve ihalelere ilişkin birim fiyat cetvellerinde aynı nitelikteki ürünler için Antalya ili doğu, batı ve merkez ilçelerinde farklı fiyatlar alındığı tespit edilmiştir.

22.01.2002 tarih ve 24648 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde, idarelerin, anılan Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Belediye tarafından ihaleye ait teknik şartnameye ve sözleşmeye alt yüklenici çalıştırılamayacağına ilişkin hüküm konulup, iş sürecinde alt yüklenici çalıştırılması sonucunda 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkelere aykırı hareket edilmiştir. Ayrıca, pide ve ayranların dağıtılacağı ilçelerdeki alt yüklenicilerden tedarik edilmesi nedeniyle, farklı ilçelere farklı fiyat uygulanmasının da geçerli bir gerekçesi bulunmamaktadır.

Belediye cevabında, ihale edilen malların teknik şartnamede belirtilen özelliklere uygun olarak alındığını, alım konusu ürünlerle ilgili olarak bazı tedarikçilerden alınan hizmetin imalat girdileriyle ilişkili olduğunu işin tamamının veya bir kısmının alt yükleniclere devrinin veya çalıştırılması olarak kabul edilemeyeceğini ifade etmiştir. Fakat söz konusu ikramların yüklenicinin kendi imalathanesinde yapılıp yapılmaması konusuna ilişkin herhangi bir cevap sunulmamıştır. Diğer taraftan Antalya ilinin coğrafi genişliği ve mal alımının bütün ilçelere dağıtılacak olmasından dolayı ilçeler arası mesafe, turizm bölgelerindeki fiyat değişkenliği gibi unsurlar nedeniyle birim fiyatlarda değişkenlik olabileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; Belediye tarafından yaptırılacak işlerde, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkeler çerçevesinde, Belediye ve yükleniciler açısından bağlayıcı olan teknik şartname ve sözleşme hükümlerine uygun hareket edilmesi gerekmektedir.