Belediyenin mülkiyetinde bulunan taşınmazların satışında, taşınmazların kayıtlı değeri yerine satış bedeli üzerinden kayıtlardan çıkıldığı ve satış bedeli ile kayıtlı değer arasındaki olumlu farkın 600-Gelirler Hesabına kaydedilmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 250-Arazi ve Arsalar Hesabının işleyişini açıklayan 189’uncu maddesinde;

“(1) Arazi ve arsalar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.


  1. Borç


    1. Bütçeye gider kaydedilmek suretiyle edinilen arsa ve araziler, maliyet bedeli üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

      …

  2. Alacak


    1. Satılan arsa ve arazilerin, bir taraftan kayıtlı değeri bu hesaba, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumlu fark 600-Gelirler Hesabına alacak, satış bedeli 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumsuz fark 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan satış bedeli 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

…” denilmektedir.


Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, satılan arsa ve arazilerin kayıtlı değeri 250- Arazi ve Arsalar Hesabının alacağından düşülmeli, satış bedeli ile kayıtlı değer arasındaki olumlu fark ise 600-Gelirler Hesabına kaydedilmelidir.

Emlak ve İstimlak Müdürlüğünden alınan verilere göre 2018 yılı içerisinde, kayıtlı değeri 2.297.268,29 TL olan 38 adet taşınmazın 22.870.716,40 TL’ye satıldığı, satış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde taşınmazların kayıtlı değeri yerine toplam satış bedeli üzerinden 250-Arazi ve Arsalar Hesabından çıkış yapıldığı, dolayısıyla taşınmazların kayıtlı değeri ile toplam satış bedeli arasındaki 20.573.448,11 TL olumlu farkın 600-Gelirler Hesabına kaydedilmediği tespit edilmiştir.

250-Arazi ve Arsalar Hesabından 20.573.448,11 TL fazla çıkış yapılması ve 600- Gelirler Hesabına 20.573.448,11 TL eksik kayıt yapılması; Faaliyet Sonuçları Tablosunda yer alan olumsuz faaliyet sonucunun olması gerekenden daha yüksek çıkmasına, bu nedenle de 2018 yılı Bilançosunda 591-Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabının olması gerekenden daha yüksek görünmesine neden olmuştur.

Kamu idaresi cevabında; “Müdürlükler arası koordine sağlanarak uyarı doğrultusunda işlem yapılması sağlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip satışı yapılan taşınmazların kayıtlı değerleri üzerinden kayıtlardan çıkarılacağı, satış bedeli ile kayıtlı değer arasındaki olumlu farkın 600-Gelirler Hesabına kaydedileceği ifade edilmiştir.

Bununla beraber gelecek yıllara dönük olarak öngörülen bu eylemler tarafımızca görüş verilen mali tablolardaki hatayı ortadan kaldırmayacağından, 2018 yılı Bilançosu ve Faaliyet Sonuçları Tablosunun bulguda konu edilen hesaplar itibariyle hatalı bilgi sunuyor olduğu yönündeki değerlendirmemiz devam etmektedir.

Kararla ilgili sorunuz mu var?