Kamu İdaresi bünyesinde bulunan Asfalt Şantiyesi Üretim Tesisinin kurumlar vergisi mükellefiyetinin bulunmadığı görülmüştür.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; iktisadi kamu kuruluşları vergi mükellefiyeti kapsamına alınmış olup aynı Kanun’un 2’nci maddesinin üçüncü fıkrasında da Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci ve ikinci fıkralar dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu kuruluşu olduğu; altıncı fıkrasında ise iktisadi kamu kuruluşları ile dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği belirtilmiştir.

1 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde iktisadi kamu kuruluşları, kamu idare ve kuruluşlarına ait veya bağlı olan tüm iktisadi işletmeleri kapsadığı, bu nedenle iktisadi kamu kuruluşları kavramı, hem kamu iktisadi teşebbüslerini hem de kamu kurum ve kuruluşlarına ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen iktisadi kuruluşlar ile döner sermayeli kuruluşları olduğu belirtilmiştir. Tebliğin (2.3) bölümünde bir iktisadi kamu kuruluşunun varlığından söz edilebilmesi için kuruluşun; kamu idareleri veya kamu kuruluşlarına ait veya bağlı olması (ait olma, sermaye bakımından; bağlı olma ise idari bakımdan bağlılığı ifade eder), sermaye şirketi veya kooperatif şeklinde kurulmamış olması, ticari, sınai veya zirai alanda devamlı olarak faaliyette bulunması gerektiği düzenlenmiştir.

Diğer yandan, Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği’nin “Muhasebe İşlemleri” başlıklı 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrası; işletmenin kurumlar vergisine tabi ticari mal ve hizmet alım satımlarına ilişkin faaliyetleri için, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen muhasebe standartları, tek düzen hesap planı ve mali tabloların çıkarılmasına ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde defter tutulacağı, mahalli idare bütçesi içinde yapılan personel ve diğer yönetim ve donatım giderleri kurum kazancının tespitinde ve kurumlar vergisi

beyannamesinin düzenlenmesinde ayrıca dikkate alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede, 2022 yılı içerisinde Kamu İdaresine ait Asfalt Şantiyesinde 14 adet kamu kurum ve kuruluşuna bedelli veya bedelsiz olarak asfalt satışının yapıldığı ancak Asfalt Şantiyesi Üretim Tesisinin kurumlar vergisi mükellefiyetinin bulunmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresince, belediyenin temel ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bir asfalt üretim tesisi kurulduğu ve asfalt üretim tesisi aracılığıyla 5393 sayılı Kanun’un 75'inci maddesi gereği diğer kamu kurumlarına yardımcı olmak için belirli hizmetlerin yerine getirildiği, bazı zamanlarda bedelleri alınmak kaydı ile malzeme temini sağlandığı, dolayısıyla asfalt üretim tesisinin ticari bir faaliyetinin bulunmadığı ifade edilmiş ise de; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda belirtildiği üzere asfalt üretim tesisinin bir iktisadi kamu kuruluşu olduğu ve iktisadi kamu kuruluşlarının kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği ifade edildiğinden kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis ettirilmesi gerekmektedir.

Kamu İdaresine ait Asfalt Şantiyesi Üretim Tesisinin kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis ettirilmesi gerekmektedir.