İdare, 17.09.2020 tarihli ve 121 sayılı Sayıştay ilamında sorumlulardan tazminine hükmedilen toplam 1.094.093,84 TL’lik tutarı yıl sonu itibariyle 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına kaydetmemiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 111’inci maddesinde, 140- Kişilerden Alacaklar Hesabına İlişkin işlemleri açık ve ayrıntılı olarak düzenlemiştir. Buna göre: Sayıştayca tazmin hükmedilen paralara ait ilamlar kuruma gönderildiğinde; ilamda yazılı miktarlardan kısmen veya tamamen daha önceden kişilerden alacaklar hesabına kaydedilmiş miktarlar bulunduğu takdirde, tahsil edilip edilmediğine bakılmaksızın bu paraların hesaplara alınış kaydına ilişkin yevmiye tarih ve numarası ile miktarlarını gösteren bir liste düzenlenir. Söz konusu liste, ilam suretine bağlanarak ilam tutarından bu miktar düşüldükten sonra arta kalan miktarlar yevmiye ve yardımcı defterlere kaydedilir. Daha önce hesaplara alınan ve listede gösterilen alacakların yardımcı defter kayıtlarında; ilamın tarihi, numarası, yılı ve adına tazmin hükmolunan sorumluların kimlikleri belirtilir. İlamın kesinleştiği bildirilinceye kadar, sorumlulardan icraya müracaat edilmeksizin tahsili izlenir. İlamın kesinleştiği bildirilince icra takibine başlanır. Yargılamanın iadesi isteminde bulunmak, icrayı alıkoymaz. Sayıştayca temyiz, yargılamanın iadesi veya karar düzeltilmesi yoluyla alacaklardan bir kısmının veya tamamının kaldırılmasına karar verildiği takdirde, buna ait kararlar da gönderildiğinde kaldırılan miktar hesaplardan çıkartılır.

İlgili Yönetmelik’in Hesabın işleyişini düzenleyen 112’nci maddesinde ise;

“a) Borç

1) Bütçe giderleri hesabına borç kaydedilmek suretiyle fazla ve yersiz verildiği, gerek yılı içerisinde, gerekse yılı geçtikten sonra tespit edilenler; Sayıştay ve mahkemelerce tazmin hükmedilenler ile zamanaşımına uğratılan alacaklardan dolayı Sayıştay tarafından sorumluları adına tazmin hükmedilen tutarlar bu hesaba borç, tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir…” denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat değerlendirildiğinde; Sayıştay tarafından tazminine hükmedilen tutarlar tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140- Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600 Gelirler Hesabına alacak kaydı yapılmak suretiyle muhasebe kayıtlarına alınmalı ve ilamın kesinleştiği bildirilinceye kadar icraya müracaat edilmeksizin sorumlulardan tahsilinin bu hesapta izlenmesi sağlanmalıdır.

Ancak, İdarenin hesap ve işlemlerin incelenmesi neticesinde; 2018 yılı hesabına ait 17.09.2020 tarihli ve 121 sayılı İlamın 06.10.2020 tarihinde tebellüğ edilmesine ve tazminine hükmedilen 1.094.093,84 TL’lik tutarın sorumlularına ilişkin listenin hazırlanmasına karşın 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına kaydının yapılmadığı ve yıl sonu mali tablolarında yer almadığı görülmüştür.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; ilgili tutarların 2020 yılı tahakkuk kayıtlarında bulunmasına karşın yılsonu tahakkuk entegrasyonu aşamasında teknik bir nedenden dolayı program aktarması yapılırken atlanmış olduğu, 2021 yılında bu durumun fark edilerek gerekli düzeltmelerin yapıldığı ve ilgili hesapta kayıt altına alındığı ifade edilmiştir.

Netice olarak, düzeltme kaydı yılı geçtikten sonra yapıldığından, İdarenin 2020 mali tablolarında 140- Kişilerden Alacaklar Hesabı ve 600-Gelirler Hesabı 1.094.093,84 TL eksik görünmüştür.