Belediye sınırları içerisinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet yürüten işletmelerin olduğu görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun "İşyeri Açma İzni Harcı" başlıklı 81'inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir iş yerinin açılmasının işyeri açma izni harcına tabi olduğu belirtilmiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in "İşyeri açılması" başlıklı 6’ncı maddesinde;

“Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır...” hükmü yer almaktadır.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’daki muafiyet düzenlemesi ile avukatlık büroları, serbest muhasebeci ve mali müşavirlik hizmeti veren iş yerleri, tabipler, noterler, mimar ve mühendisler gibi bazı meslek grupları işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaktan muaf tutulmuştur. İlgili kanunlarında da, bu iş yerlerinin faaliyet sahalarına göre bakanlıklar ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından faaliyetleri ile ilgili izin alacakları ve bu izin belgelerinin de işyeri açma ve çalışma ruhsatı niteliğinde olacağı belirtilmiştir.

Diğer yandan, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Emre aykırı davranış” başlıklı 32’nci maddesinin birinci fıkrası;

“Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir.” hükmünü içermektedir.

Söz konusu yasal düzenlemeye göre, bir işletmenin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyette bulunması mümkün değildir. Ruhsatsız çalıştığı tespit edilen işletmelere mevzuatta düzenlenen müeyyidelerin uygulanması gerekmektedir.

Çekmeköy Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğünden temin edilen Çevre ve Temizlik Vergisi mükellef listesi üzerinden Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü ile ortak yapılan çalışmayla, konu bazında İBB tarafından ruhsat verilen iş yerleri ile ruhsata tabi olmayan iş yerlerinin sayısı

tespit edilerek söz konusu yerlerin ayrıştırılması sonucunda belediye sınırları dâhilinde toplam

5.444 adet iş yeri (aktif mükellef) bulunduğu, buna karşın belediye kayıtlarına göre ruhsatlı iş yeri sayısının 4.064 adet olduğu, böylelikle toplam 1.380 adet iş yerinin ruhsatsız olarak faaliyetlerine devam ettiği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; ruhsatsız iş yerlerinin tespiti açısından mevcut çevre temizlik vergisi kayıtları ile ruhsat verilen kayıtların eşleştirildiği, eşleştirme sonucunda ruhsat verilen ve kapsam dışı, İBB yetkisinde olan dosyalar haricinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmayan iş yerlerinin olduğunun görüldüğü, bulguda bahsi geçen aykırılıkların ortadan kalkması adına tespit edilen listelerin ilgili birimlere iletildiği, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve diğer kanun ve yönetmelikler kapsamında gereğinin yapılmasının istendiği, işyeri açma ve çalışma ruhsatı müracaatında bulunan ve ruhsatlandırma yetkisi İdarede olan mükelleflerin ruhsatlandırma işlemlerinin gerçekleştirildiği bulguda bahsedilen olumsuzlukların tekrar etmemesi adına gerekli çalışmaların yine ilgili birimlerle koordineli bir biçimde devam ettiği bildirilmiştir.

Yine İdare tarafından; ruhsatsız faaliyet gösterdiği tespit edilen iş yerlerine; 1608 sayılı Kanun kapsamında, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32'nci maddesine istinaden, Belediye Encümenince idari para cezası verilmesi ve iş yerlerinin 30 gün içerisinde ruhsatlandırılmasına ilişkin Encümen Kararları ile süre sonunda ruhsat alamayan iş yerlerinin mühürlendiği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; İdarenin yetki ve görev alanındaki işletmelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatından muaf olanları da dikkate alarak, işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup bulunmadığının takibinin sağlanması, ruhsatsız çalıştığı tespit edilen iş yerlerine güncellenmiş yılı idari para cezasının uygulanarak süre tanınmadan kapatılması ve işyeri açma izni harcının tahsil edilmesi gerekmektedir.