Kemalpaşa Belediyesinde, ilçe sınırları içindeki sokaklarda yapılan kazılardan elde edilen gelirlerin takibine yönelik bir sistemin bulunmadığı görülmüştür.

Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin “Görev ve yetkileri” başlıklı 8’inci maddesine göre Alt Yapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME), büyükşehir dâhilindeki alt yapı hizmetlerini etkili ve koordinasyon içinde yürütmek amacıyla

alt yapı ile ilgili kazı yapacak gerçek veya tüzel kişilere izin ve kazı ruhsatı verme ve buna ilişkin bedelleri belirleme yetkisine sahiptir.

Aynı Yönetmelik’in “Hesabın oluşumu ve geliri” başlıklı 14’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında;

“Büyükşehir (Değişik ibare:RG-25/4/2014-28982) ve ilçe (Mülga ibare:RG- 25/4/2014-28982) (…) belediyeleri cadde, bulvar, meydan ve sokaklarında yapılacak tüm kazılardan elde edilecek gelirler büyükşehir belediyesi bünyesinde açılacak alt yapı yatırım hesabında toplanır. Sokakların kazısından elde edilen gelirler ilgili belediyeye aktarılır. Bu paralar büyükşehir ilçe (Mülga ibare:RG-25/4/2014-28982) (…) belediyeleri tarafından sadece cadde, bulvar, meydan ve sokakların asfalt ve kaldırımların yapımında kullanılır. Bu gelirler amacı dışında kullanılamaz.” hükmü yer almaktadır.

İlgili Yönetmelik hükmünden anlaşılacağı üzere sokakların kazısından elde edilecek gelirler büyükşehir belediyesi bünyesinde açılacak alt yapı yatırım hesabında toplanacak olup daha sonrasında bu gelir ilgili ilçe belediyesine aktarılacaktır.

Kemalpaşa Belediyesinde yapılan incelemeler sırasında İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan AYKOME tarafından ilçe belediyesi sınırları içerisindeki sokakların kazısından elde edilen gelirlere ilişkin Belediyeye herhangi bir aktarım yapılmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca, denetlenen kamu idaresi tarafından bu gelirin takibi amacıyla herhangi bir işlem tesis edilmediği ve bu nedenle de yapılması gereken muhasebe kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “İlçemiz sınırları içerisinde yapılan sokak kazılarından dolayı elde edilen ve altyapı yatırım hesabında izlenen gelirlerden Belediyemize aktarma yapılması için İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığına 22.05.2019 tarihli ve 3903 sayılı yazılan yazımıza verilen cevabı yazıda 2017 yılı hesaplarının Sayıştay Denetçilerince incelenmesi sonucu bu hususu gündeme aldıklarını açılacak altyapı yatırım hesabında bir fon oluşturulmasını oluşacak ortak programa alınan altyapı hizmetlerinin sonucunda 2020 yılı itibariyle aktarma yapılacağı belirtilmiş olup, bundan böyle altyapı kazı çalışmaları nedeniyle oluşacak fondan Belediyemize ilgilendiren tutarların aktarılması hususunda gerekli takip çalışmalarının yapılması sağlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından ilçe sınırları içindeki sokaklarda yapılan kazılardan elde edilen gelirlerin belediyeye aktarılmasına ilişkin İzmir Büyükşehir Belediyesi

ile gerekli yazışmaların yapıldığı ve Büyükşehir Belediyesi tarafından bu aktarımların 2020 yılı itibariyle yapılmaya başlanılacağı ifade edilmiş olmakla birlikte bu gelire ilişkin gerekli takibin zamanında yapılmaması Belediyenin olası bir gelirinden mahrum kalması sonucunu doğurmaktadır.