Karar Künyesi
Belediye Meclisince belirlenen 2023 yılı ücret tarifesinin otopark ücretlerine ilişkin kısmında, işletmecilik gereği olmayan indirimler yapılmak suretiyle, belirli kişiler ve gruplar lehine indirimli tarife uygulandığı görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18’nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde, kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında sayılmaktadır. Benzer düzenlemenin yer aldığı 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 97’nci maddesine göre de belediyeler, bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Bu düzenlemeler uyarınca belediye meclislerince her yıl kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesi belirlenmektedir.
Belediye meclisleri mal ve hizmet fiyatlarının belirleme yetkisini kullanırken 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 1’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz.” hükmüne uymak zorundadırlar. 4736 sayılı Kanun’da yer alan bu düzenlemeye göre; kamu ve kurum ve kuruluşlarının ticari indirimler dışında herhangi bir kişi veya kuruma indirim uygulama yetkisi bulunmamaktadır. Mezkûr Kanun’un 1’nci maddesinin altıncı fıkrasına göre tarifelerden muaf tutulacak kişi veya kurumları tespit etme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.
Belediye Meclisinin 07.12.2022 tarih ve 127 sayılı kararı ile belirlenen 2023 Mali Yılı Ücret Tarifesinde; “4587 sayılı yasaya bağlı olarak görev yapan kadrolu işçiler”, “657 sayılı yasaya bağlı olarak görev yapan memurlar ve Seyhan İmar İnşaat ve Kültür AŞ bünyesinde çalışanlar” ve “Seyhan İlçesi Mahalle Muhtarları ve Seyhan Belediyesi Meclis üyelerinin” belediye otoparkından ücretsiz yararlanacağı düzenlenmiştir.
4736 sayılı Kanun’un 1’nci maddesinin birinci fıkrasında belirtildiği üzere üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz. Belediye otoparkını kullanan ve yukarıda sayılan kişilerden ücret alınmaması ile ilgili belediye Meclis Kararı, işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirim kapsamında alınan bir Karar olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu nedenle, bahse konu Meclis Kararı 4736 sayılı Kanun’da öngörülen düzenlemeye uygun değildir.
Kurum gönderdiği cevapta, “Birçok Kamu Kurum ve Kuruluşlarında şehit ve gazi yakınlarına indirimli veya ücretsiz hizmet verilmesi nedeni ile Belediyemiz hizmetleri kapsamında şehit ve gazi ailelerine yönelik tarife” uygulandığını belirtmiştir. Bu mahiyetteki indirmler 4736 sayılı Kanun uyarınca yapılan indirimler olup bulgu konusu yapılmamıştır.
Belediye Meclisi, işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife belirleme ve uygulama yetkisini haiz değildir. Genel kamu hizmeti veya belediye hizmeti için indirimli tarife uygulanması gerekli ve zorunlu ise 4736 sayılı Kanun’un 1’nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca tarifede yapılacak bu yöndeki değişiklik ile muaf tutulacak kişi veya kurumların Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmesi gerekmektedir.