Personel işlemlerinin incelenmesinde, Belediye bütçesinden ödenen personel giderleri toplamının mevzuatta belirlenen yasal sınırları aştığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesinin 8’inci fıkrasında “Belediyenin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde otuzunu aşamaz.” denilmektedir.

Anılan Kanun’la personel giderlerine konan bu sınıra ilaveten belediye şirketlerinde çalıştırılacak olan personelin işe alımını düzenleyen 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 20’nci maddesine istinaden 09.04.2018 tarih ve 11608 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’yla kabul edilen İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin

Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar, 28/04/2018 tarih ve 30405 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu Usul ve Esaslar’ın 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “İdarelerin, şirket personeli de dâhil yıllık toplam personel giderleri, idarenin gerçekleşen en son yıl bütçe gelirleri toplamının her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması sonucu bulunacak miktarın yüzde kırkını aşamaz” denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri gereğince, belediyelerin personel giderlerine ilişkin iki üst sınır bulunmaktadır. Buna göre; belediyelerin personel gideri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde otuzunu, hizmet satın alma yoluyla çalıştırılan şirket personeli dâhil edildiğinde ise yüzde kırkını aşamaz.

Sinop Belediyesinin 2018 yılı bütçe geliri olan 62.975.216,50 TL’nin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen yeniden değerleme oranı (%23,73) ile artırılması sonucu bulunan 77.919.235,38 TL’nin, şirket personeli hariç personel giderleri için %30’u olan 23.375.770,61 TL’yi şirket personeli dâhil personel gideri için ise %40’ı olan 31.167.694,15 TL’yi geçmemesi gerekmektedir.

Tablo 13. 2019 Yılı Personel Giderleri ve Bütçe Gelirine Oranı

Tablo 14. 2019 Yılı Personel Giderleri ve Bütçe Gelirine Oranı (Şirket Personeli Dâhil)

Yukarıdaki tablolardan görüleceği üzere; Belediye bütçesinden 2019 yılı için ödenen personel giderleri toplamının, 26.572.113,76 TL olarak gerçekleştiği ve belirlenmiş oranı

%4,10 kadar aştığı; buna karşın şirket personeli dâhil edildiğinde personel giderleri toplamının 30.962.534,74 TL olarak gerçekleştiği ve belirlenmiş oranı aşmadığı görülmektedir.

Personel giderlerine ilişkin belirlenmiş yasal sınırlara uyulması ve personel istihdamının buna uygun olarak yapılması gerekmektedir.