Otopark Yönetmeliği gereğince İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Üsküdar İlçe Belediyesi adına açtırılmış herhangi bir otopark hesabı bulunmamakta bu nedenle otopark bedelleri büyükşehir belediyesi hesabına yatırılmaktadır. Üsküdar İlçe Belediyesi de büyükşehir belediyesi otopark hesabında toplanan meblağın tespitini ve bu meblağın amacında kullanılıp kullanılmadığının takibini yapmamaktadır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 37’nci ve 44’üncü maddelerine dayanılarak çıkarılan Otopark Yönetmeliği'nin “Genel Esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında; binayı kullananların otopark ihtiyacının bina içinde veya parselinde karşılanmasının bu fıkrada belirtilenler haricinde zorunlu olduğu belirtildikten sonra, otopark ihtiyacı kısmen veya tamamen parselinde karşılanamayan durumlar ayrıntılı olarak sayılmıştır. Aynı fıkrada, otopark ihtiyacı karşılanamayan parsellerde, tevhit yolu ile de çözüm sağlanamaması halinde, ilgili idarelerce, Yönetmelik’in 12’nci maddesinde yer alan esaslar dâhilinde bedel alınmak suretiyle otopark yeri tahsis edilerek ihtiyacın karşılanacağı belirtilmiştir.

Diğer yandan, Yönetmelik’in “Otopark bedelinin tespit, tahakkuk ve tahsili” başlıklı 12’nci maddesine göre: Otopark bedellerinin kamu bankalarından herhangi birinde açılacak otopark hesabına yatırılması; bu hesapta toplanan meblağa yasaların öngördüğü faiz oranının

uygulanması; 5216 sayılı Kanun kapsamında kalan belediyelerde, büyükşehir belediyesince ilçe belediyeleri adına otopark hesabı açtırılması; ilçe belediyeleri hesabında toplanan otopark meblağının, büyükşehir belediyelerince o ilçe sınırları içerisinde yapılacak veya yaptırılacak bölge veya genel otoparkları için kullanılması; büyükşehirlerde otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacının büyükşehir belediyesince karşılanması zorunlu olup Yönetmelik’in “Otopark hesabından yapılacak harcamalar” başlıklı 13’üncü maddesine göre de, otopark hesabında toplanan meblağın otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılmaması gerekmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere; otopark ihtiyacının bina içinde veya parselinde karşılanması esas olup zorunlu nedenlerle yukarıda belirtilen şekliyle veya tevhit yoluyla otopark sağlanamayan durumlarda; belediyece, bedel alınmak suretiyle otopark yeri tahsis edilerek ihtiyacın karşılanması mümkündür. Alınan bedelin kamu bankalarında açtırılan otopark hesabına yatırılması gerekmektedir. Hesapta toplanan meblağlar ise sadece bölge veya genel otoparkların yapımında kullanılacak olup idarelerin başka harcamalarında kullanılmayacaktır. 5216 sayılı Kanun kapsamında kalan belediyelerde ise; büyükşehir belediyesince otopark hesapları ilçe belediyeleri adına açtırılacak ve ilçe belediyeleri hesabında toplanan otopark meblağları büyükşehir belediyelerince mevzuatında belirtilen amaç için harcanacaktır.

Otopark Yönetmeliği gereğince İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Üsküdar İlçe Belediyesi adına açtırılmış herhangi bir otopark hesabı bulunmamaktadır. Otopark bedelleri büyükşehir belediyesi hesabına doğrudan yatırılmaktadır. Üsküdar İlçe Belediyesi ise büyükşehir belediyesi otopark hesabında toplanan meblağın miktarının ve bu meblağın hangi amaç için kullanıldığının takibini yapmamıştır. Büyükşehir belediyesi hesabında toplanan meblağın ve bu meblağın hangi amaç için kullanıldığının bilinmemesi hususu, Üsküdar bölgesinde yapılacak otoparkların finansmanın büyükşehir ve ilçe belediyesi arasındaki dağılımının gerçekliğini ve güvenirliğini riskli hale getirecektir. Hukuki ihtilafların yaşanmaması ve otopark yatırımların sağlıklı yapılabilmesi için büyükşehir belediyesince ilçe belediyeleri adına otopark hesabının açtırılması; ilçe belediyeleri hesabında toplanan otopark meblağının, büyükşehir belediyesince o ilçe sınırları içerisinde yapılacak veya yaptırılacak bölge veya genel otoparklar için kullanılması kamu menfaati açısından uygun olacaktır.

Bu durumda; büyükşehir belediyesince ilçe belediyeleri adına açtırılacak hesaplarda toplanan otopark meblağları ister doğrudan büyükşehir belediyesi tarafından

muhasebeleştirilsin, isterse de büyükşehir belediyesine gönderilmek üzere ilçe belediyelerinin emanet hesaplarında takip edilsin; sadece, mevzuatında belirtilen şekliyle otopark yapımında kullanılmalıdır.

Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından; Otopark Yönetmeliği’ nin 12’nci maddesine göre otopark bedellerinin tahakkuk ve tahsil esasları bu Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak ilgili idareleri tarafından belirleneceği, bu maddeye istinaden 5216 sayılı Kanun kapsamında kalan belediyelerde, büyükşehir belediyesince ilçe belediyeleri adına otopark hesabı açtırılması gerektiği, İlçe belediyeleri hesabında toplanan otopark meblağları büyükşehir belediyelerince mevzuatında belirtilen amaç için harcanacağı, bu düzenlemeler doğrultusunda işlem tesis etmeye yetkili idare büyükşehir belediyesi olup bu hususta eksikliklerinin giderilmesi için koordineli olarak çalışma yürütüleceği ifade edilmiştir.

Netice olarak; ilçe belediyesi adına toplanacak otopark bedellerinin takibi için Büyükşehir Belediyesi tarafından İdare adına otopark hesabı açtırılmasının sağlanması gerekmektedir.