Dicle Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesinin mali tablolarında maddi olmayan duran varlıklar bulunduğu halde bu varlıklar için amortisman ve tükenme payı ayrılmadığı ve 268- Birikmiş Amortismanlar Hesabı’nın kullanılmadığı görülmüştür.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin; “Gelir tablosu ilkeleri” başlıklı 35’inci maddesinde;

“…

(c) Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar için uygun amortisman ve tükenme payı ayrılır.

…”

Aynı Yönetmeliğin “Amortisman ve tükenme payı uygulaması” başlıklı 49’uncu maddesinde;

“(1)Muhasebe sistemine dâhil edilen duran varlıklardan; arazi ve arsalar, yapım aşamasındaki sabit varlıklar, varlıkların elde edilmesi için verilen avans ve krediler ile sanat eserleri dışındakilerden hangilerinin amortisman ve tükenme payına tabi tutulacağı ve bunlara ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranları duran varlık çeşitlerine göre Bakanlıkça belirlenir.

…”

268-Birikmiş amortismanlar hesabına (-) ilişkin düzenlemeler getiren “Hesabın niteliği”

başlıklı 226’ncı maddesinde;

“Birikmiş amortismanlar hesabı, maddi olmayan duran varlık bedellerinin, yararlanma süresi içinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılır” denilmektedir.

Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde amortisman uygulamasına ilişkin usul ve esaslar, 4.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 47) Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı Tebliğ’de

düzenlenmiştir. Tebliğ’in 3’üncü maddesinde 260-Haklar Hesabının amortismana tabi olduğu belirtilmiştir. Aynı Tebliğ’in 6’ncı maddesinde, tutarına bakılmaksızın maddi olmayan duran varlıklar için amortisman oranı %100 olarak belirlenmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, maddi olmayan duran varlıkların değeri ne olursa olsun ilgili varlık hesaplarına kaydedilmekle beraber dönem sonunda %100 amortismana tabi tutularak 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabına kaydedilmesi, diğer bir ifadeyle, 260-Haklar Hesabındaki tutarların, hesaplara alındığı yılın sonunda tamamen amorti edilmesi gerekmektedir.

2020 yılına ait Kesin Mizanın incelenmesinde, 260-Haklar Hesabında yer alan 2.114.383,00 TL kayıt bulunmasına rağmen 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabının çalıştırılmadığı görülmüştür.

268-Birikmiş Amortismanlar Hesabının, yukarıda anılan mevzuatta belirtilen şekilde çalıştırılmaması, mali tabloların gerçek durumu yansıtmasını engellemektedir.

Sonuç olarak maddi olmayan duran varlıklar için amortisman ayrılması gerektiği konusunda kamu idaresi ile görüş birliğine varılmıştır. Ancak 2020 yılı mali tabloları için hatalı durum devam etmektedir.

Bu itibarla, 260-Haklar Hesabında kayıtlı 2.114.383,00 TL için %100 oranında amortisman ayrılması gerektiği değerlendirilmiştir.