İSKİ tarafından AĞAÇ AŞ için tahakkuk ettirilen ve Şirkete olan borçlarından mahsup edilen 16.499.811,38 TL tutarındaki ecrimisil bedeline, Şirketin 2021 yılı mali tablolarında yer verilmediği görülmüştür.

1 sıra no.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Muhasebe Usul ve Esasları” bölümünde, mali tabloların; bilanço, gelir tablosu, satışların maliyeti tablosu, fon akım tabloları, nakit akım tablosu, kâr dağıtım tablosu ile öz kaynaklar değişim tablosu’ndan oluştuğu; bu tablolardan, bilanço ve gelir tablosunun dipnotları ve ekleri ile birlikte temel mali tabloları, diğerlerinin ise ek mali tabloları oluşturduğu, bilanço ve gelir tablosunun dipnotları ve ekleri ile birlikte bir bütün olduğu belirtilmiştir. Mali tabloların amacının, yatırımcılar, kredi verenler ve diğer ilgililer için karar almak; gelecekteki nakit akımlarını değerlendirmek; varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler ile işletme faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamak olduğu ifade edilmiştir.

Ayrıca mezkûr Tebliğ’in “Mali Tablolar İlkeleri” başlıklı ekinde, bilanço tarihinde var olan ve sonucu belirsiz bir veya bir kaç olayın gelecekte ortaya çıkıp çıkmamasına bağlı durumları ifade eden, şarta bağlı olaylardan kaynaklanan, makul bir şekilde gerçeğe yakın olarak tahmin edilebilen gider ve zararların da tahakkuk ettirilerek gelir tablosuna yansıtılacağı; şarta bağlı gelir ve kârlar için ise gerçekleşme ihtimali yüksek de olsa herhangi bir tahakkuk işlemi yapılmayacağı, bu hususlara ilişkin olarak dipnotlarda açıklama yapılacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede; Şirketin 2021 yılı sonu bilançosunun 120-Alıcılar Hesabının yardımcı hesabında İSKİ’den olan alacak tutarının 66.163.315,98 TL olduğu fakat İSKİ’nin mali tablolarında Şirkete olan borç tutarının 49.663.504,60 TL olarak yer aldığı görülmüştür. Şirket yönetiminden alınan bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda; 13.09.2021 tarihinde İSKİ tarafından 21.512.140,00 TL tutarında ecrimisil bedeli tahakkuk ettirilerek Şirkete tebliğ edildiği, yine İSKİ tarafından 22.09.2021 tarihinde “İdaremiz tarafından yukarıda belirtilen taşınmazlara ilişkin şirketiniz adına tahakkuk edilen ecrimisil bedeli, 6009 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinde yer alan "Ecrimisil bedeline itiraz edilmemesi halinde yüzde yirmi, peşin ödenmesi halinde ise ayrıca yüzde onbeş indirim uygulanır." hükmüne istinaden %35 indirimli ve KDV dahil 16.499.811,38 TL olarak şirketinizin İdaremiz hesaplarındaki hakediş

alacaklarından 16/09/2021 tarihli ve 2021025501 no.lu muhasebe işlem fişiyle tahsil edilmiş, tahsilat işlemine ait fatura ise yazımız ekinde gönderilmektedir. Söz konusu parsellerimiz üzerindeki işgallerinizin en kısa sürede kaldırılması hususunda;…” denilerek tahakkuk ettirilen ecrimisil bedelinin İSKİ’nin, Şirkete olan borçlarından mahsup edildiği, 30.09.2021 tarihinde Şirket tarafından itirazda bulunulduğu fakat 18.10.2021 tarihinde İSKİ tarafından söz konusu itirazın kabul edilmediği ilgili yazışmalardan anlaşılmıştır.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesinde, ecrimisile itiraz edilmemesi halinde yüzde yirmi, peşin ödenmesi halinde ayrıca yüzde on beş indirim uygulanacağı, ecrimisilin fuzuli şagil tarafından rızaen ödenmediğinde ise, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunacağı ifade edilmiştir.

Bununla birlikte, Şirket tarafından yukarıda yer verilen yazışma tarihlerinden sonraki süreçte herhangi bir itiraz, ödeme veya cari hesaplardan mahsup işlemi yapılmadığı, yargı yoluna başvurularak mahkeme sürecinin ise işletilmediği görülmüştür.

Ancak, herhangi bir işlem yapılmayıp İSKİ tarafından Şirkete tahakkuk ettirilen ecrimisil bedelinin dikkate alınmaması, gerek mali tablo bilgilerinin sunumunda gerekse dava açma süreleri açısından mali ve hukuki sakıncalar oluşturacağı açıktır. Ecrimisil bedelinin Şirkete tebliğ tarihinden 2021 yılı mali tablolarının hazırlanmasına kadar geçen sürede mahsuben ödenmiş olduğu kabul edilen ecrimisil bedeline yargı yolunun işletilmediği göz önüne alındığında, söz konusu mahsuben ödenen ecrimisil bedelinin mali tablolarda yer alması gerektiği değerlendirilmektedir.

Buna göre; mahsuben ödenmiş olduğu kabul edilen ecrimisil bedelleri için Şirketin İSKİ’den olan alacaklarından mahsup işlemi yapılmaması nedeniyle 120-Alıcılar Hesabının bilançoda olması gerekenden 16.499.811,38 TL fazla göründüğü tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından; İSKİ tarafından Şirkete tebliğ edilen ecrimisil bedeline süreleri içerisinde itirazda bulunulduğu ve noter aracılığı ile faturanın aslının iade edildiği, buna karşılık, İSKİ’nin faturayı tekrar Şirkete göndererek yapılan itirazın kabul edilmediğinin bildirildiği, faturaya itiraz edildiğinden dolayı faturanın sisteme işlenmediği, söz konusu bedelle ilgili herhangi bir düzeltme ya da iptal işlemi yapılmadığından, ilerleyen süreçte ilgili mahkemede dava açılarak ecrimisil bedelinin iptalinin talep edileceği, Vergi Usül Kanunu’na göre, henüz dava süreci başlamamış bir işlem

ile ilgili olarak Mali Tablolara bir karşılık ayırma imkânının olmadığı, öte yandan, dava açılmasını müteakip ilgili tutarın 129-Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) hesabında takip edilmek suretiyle mali tablolara yansıtılacağı belirtilmiştir.

Ancak, bulguda da yer verildiği üzere, 1 sıra no.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nde bilanço ve gelir tablosunun dipnotları ve ekleri ile birlikte bir bütün olduğu belirtilmiş olup mali tabloların amacının, yatırımcılar, kredi verenler ve diğer ilgililer için karar almak, gelecekteki nakit akımlarını değerlendirmek, varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler ile işletme faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamak olduğu ifade edilmiştir. Yine mezkûr Tebliğ’in “Mali Tablolar İlkeleri” başlıklı ekinde, bilanço tarihinde var olan ve sonucu belirsiz bir veya bir kaç olayın gelecekte ortaya çıkıp çıkmamasına bağlı durumları ifade eden, şarta bağlı olaylardan kaynaklanan, makul bir şekilde gerçeğe yakın olarak tahmin edilebilen gider ve zararların da tahakkuk ettirilerek gelir tablosuna yansıtılacağı belirtilmiştir.

Buna göre ecrimsil bedelinin dava konusu yapılacağı belirtilmiş olsa da, gerek İSKİ tarafından itirazın kabul edilmemesi gerekse süreçte yargı yoluna başvurularak mahkeme sürecinin işletilmemesi nedenleriyle söz konusu tutarların mali tablolara kaydedilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, Şirket için tahakkuk ettirilen ve idari işlem neticesinde mahsuben ödenen ecrimisil bedelinin, Şirketin İSKİ'den olan alacaklarından düşülmemesi, "12-Ticari Alacaklar" hesap grubunun doğru bilgi sunmamasına neden olmuştur.