İdarenin vefat eden abonelerinden olan ve vârislerine devreden alacaklarının tahsilinin, etkin düzeyde gerçekleştirilmediği ve abonelik yenileme işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.

Adana ASKİ Abonelik Hizmetleri ve Tarifeler Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde, İdarenin su ve kanalizasyon hizmetlerinden faydalanmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler “abone” olarak tanımlanmıştır.

Anılan Yönetmelik’in “Aboneliğin kapatılması ve iptali” başlıklı 14’üncü maddesinin altıncı fıkrasında; “İdarenin ilgili birimleri tarafından, Merkezi Nüfus İdare Sistemi (MERNİS) üzerinden yapılacak sorgularda abonenin vefat ettiğinin tespit edilmesi durumunda abonelik derhal feshedilir ve sayaçlar kullanıma kapatılır. Bu durumun yazılı bir başvuru üzerine (varislerden birinin başvurusu vb.) tespiti durumunda da aynı işlemler uygulanır. Ancak varisler; fesih işleminin yapıldığı tarihten önce tahakkuk etmiş olan borçlardan, varsa fiili kullanıcı ile birlikte müşterek ve müteselsilen sorumlu olurlar.” denilmektedir.

Anılan hükümden, abonenin vefatı durumunda aboneye ait borç ve alacakların vârislerine intikal edeceği anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, söz konusu İdare alacaklarının tahsilinde vefat eden abonelerin vârislerinin kim ya da kimler olduğunun tespiti önem kazanmaktadır.

Yapılan incelemelere, 31.12.2023 tarihi itibarıyla 40.578 vefat eden vatandaşın aboneliklerinin halen devam ettiği görülmüştür. Sistem üzerinde yapılan çalışmalarda bu abonelerden 34.532’sinin aktif olduğu tespit edilmiştir.

Vefat eden abonelerin varislerinin tespiti konusunda çalışmalar yapılmaya başlanmış ancak vefat eden abonelerin varisleri tam olarak tespit edilememiştir. Varisleri tespit edilen

8.058 abonenden olan alacak tutarının 31.12.2023 tarihi itibarıyla 9.821.622,67 TL’ye (KDV ve gecikme zammı dâhil) ulaştığı görülmektedir. İdare tarafından söz konusu alacakların tahsili için gerekli tedbirler alınmadığı takdirde bu alacakların giderek artacağı ve tahsilinin daha da zorlaşacağı değerlendirilmektedir.

Diğer taraftan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun “Mirasçılık belgesi” başlıklı 598’inci maddesindeki “Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir” hükmü gereğince yasal vârislerin kimler olduğunun maddede anılan makamlardan tespit edilmesi mümkün gözükmektedir.

Bu itibarla; İdare tarafından gerek Kimlik Paylaşım Sistemindeki mevcut bilgi ve veriler gerekse 4721 sayılı Kanun’daki yetkili makamlar tarafından edinilecek bilgi ve veriler çerçevesinde vefat eden abonelerin vârislerinden olan alacakların tahsilinin sağlanarak İdarenin alacaklarının birikmemesi için gerekli önlemler alınması gerekmektedir.