Kurumun, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince oluşturulması gereken iç kontrol sistemine ilişkin birtakım eksikliklerin olduğu tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “İç Kontrol Sistemi” başlıklı beşinci kısmında iç kontrol sisteminin tanım, amaç ve yapısına ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Kanun’un “İç kontrolün tanımı” başlıklı 55’inci maddesine göre iç kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini, varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi kapsayan mali ve diğer kontroller bütünü olarak tanımlanmıştır.

Ayrıca maddeye istinaden İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar ile Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği yayımlanmıştır. Söz konusu düzenlemeler gereğince; kurumlar tarafından iç kontrol ve iç denetim birimlerinin oluşturulması, kontrol faaliyetlerinin yürütülmesi, iç denetim faaliyetleri ve denetim sonuçlarının değerlendirilmesi, bilişim sisteminin güvenilirliği için gerekli tedbirlerin alınması, mali işlem süreçleriyle ilgili olarak her türlü bilgi iletişiminin kolaylıkla sağlanması, üst yönetimce de kontrol faaliyetlerinin izlenmesi ve desteklenmesi büyük önem kazanmaktadır. Bu itibarla bu Kanuna tabi kurumların, iç kontrol amacına yönelik mevzuatta belirtilen gerekli düzenlemeleri yapmaları gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde; Kurumun iç kontrol sistemi incelenmiş ve aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

• İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslarda öngörülen mali işlem süreç akış şemaları hazırlanmamış ve birimlerin görev tanımları açık bir şekilde yapılmamıştır. Bu da mali işlem sürecinde önleyici, tespit edici, düzeltici kontrol faaliyetlerinin ve izleme faaliyetlerinin istenen düzeyde olmadığını göstermektedir.

• Norm kadrosunda bulunmasına rağmen Kurumda mali hizmetler uzmanı veya yardımcısı bulunmamakta olup, bu Kanunun öngördüğü şekilde iç kontrol birimi oluşturulmamıştır.

• Genel olarak harcama birimlerinde ve her türlü gelir gider faaliyetlerinin yer aldığı muhasebe birimlerinde yetişmiş personel sıkıntısı yaşanmaktadır. Özellikle Mali Hizmetler Müdürlüğünde dile getirilen personel yetersizliği, risk ortamı yaratmaktadır. Bu birimin en kısa sürede nitelik ve nicelik yönünden yeterli personelle güçlendirilmesi gerekmektedir.

• Muhasebe yetkilisi olarak görev yapan personelin; 5018 sayılı Kanunun 62’nci maddesi ile Muhasebe Yetkililerinin Eğitimi, Sertifika Verilmesi ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’te belirtilen muhasebe yetkilisi sertifikası bulunması şartını taşımadığı tespit edilmiştir.

• Kurumun harcama birimleri ve muhasebe birimi tarafından herhangi bir ön mali kontrol işlemi de yapılmamaktadır.

• İç kontrolün amaçlarından birisi de muhasebe kayıtlarının tam ve doğru tutulmasının, malî bilginin zamanında ve güvenilir üretilmesinin sağlanmasıdır. Ancak Kurumda bazı mali işlemlerin, özellikle gelir tahakkuk kayıtlarının, ay sonlarında toplu olarak muhasebeleştirilmesi, üretilen verinin güvenirliğini olumsuz etkilemektedir.

• Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği doğrultusunda, iç kontrol sistemlerinin, Kamu İç Kontrol Standartlarına uyumunu sağlamak üzere; yapılması gereken çalışmaların belirlenmesi ve bu çalışmalar için eylem planı oluşturulması gerekmesine rağmen Kurum tarafından İç Kontrol Eylem Planı hazırlanmadığı görülmüştür. Bununla beraber Kurum tarafından iç kontrollere yönelik olarak belirlenmiş herhangi bir politika ve/veya prosedür de bulunmamaktadır.

• Kamu görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru, Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde belediye personeli ile etik sözleşmesi imzalanmadığı ve özlük dosyalarında yer almadığı görülmüştür.

• Kurumun misyonunun, vizyonunun, amaç ve hedeflerinin tüm personel tarafından öğrenilmesi ve sahiplenilmesi yönünde, eğitici ve öğretici çalışmalar yapılmadığı görülmüş, 2018 yılında da buna yönelik bir planlamanın olmadığı tarafımıza bildirilmiştir.

• Görevinden ayrılan personelin iş ve işlemlerinin durumunu gösteren bir rapor hazırlamamakta, bu da kurumsal faaliyetlerin sürekliliği ilkesini zedelemektedir.

Sonuç itibariyle; mali iş ve işlemler başta olmak üzere tüm iş ve işlemlerin mevzuata uygun olarak gerçekleşmesi sağlıklı ve etkin bir iç kontrol sistemi ve iç kontrol ortamının

bulunmasına bağlıdır. Bu nedenle Kurumda, 5018 sayılı Kanun hükümleri ve ilgili mevzuat gereğince, iç kontrol sisteminin kurulması, uygulanması, izlenmesi ve geliştirilmesi yönünde, yürürlükteki iç kontrol mevzuatı gereklerinin tam olarak yerine getirilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; 5018 sayılı Kanun hükümleri ve ilgili mevzuat gereğince Belediyenin, iç kontrol sisteminin kurulması, uygulanması, izlenmesi ve geliştirilmesi yönünde ve yürürlükteki iç kontrol mevzuatı gereğince çalışmalar yapılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak bulguda belirtilen hususun kamu idaresi tarafından dikkate alınacağı bildirilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.