Kurumda yapılan mal ve hizmet alımlarında, ödenen KDV mal bedeline eklenerek ilgili aktif hesaba ve/veya 630 Giderler Hesabı’na kaydedilmesi gerekirken 191 İndirilecek KDV Hesabı’na kaydedilmiştir.

27.05.2016 tarih ve 29724 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 191 İndirilecek KDV Hesabı’yla ilgili “Hesabın Niteliği” başlıklı 153’üncü maddesinde, bu hesabın, mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran KDV’nin izlenmesi için kullanılacağı, mahalli idarelerin bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları KDV’yi indirim konusu yapabilecekleri, bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen KDV’nin indirim konusu yapılamayacağı ve bu tutarların ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edileceği belirtilmiştir.

Kovancılar Belediyesinde yapılan incelemelerde, mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için düzenlenerek kuruma verilen tüm faturalarda, fatura üzerinde görünen KDV bedellerinin indirim konusu yapıldığı görülmüştür.

İndirilecek KDV, fatura karşılığı alınan mal ve hizmetler için mal ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanarak satıcıya fatura bedeli ile birlikte ödenen vergi iken, hesaplanan KDV ise sunulan mal ve hizmetin bedeli üzerinden hesaplanarak mal ve hizmeti alan kişiden tahsil edilecek olan vergidir. Mahsup dönemi sonunda indirilecek KDV tutarı hesaplanan KDV tutarından fazla ise aradaki fark 190 Devreden KDV hesabında takip edilecek, düşük ise aradaki fark KDV beyannamesi ile ilgili vergi dairesine ödenecektir. Buna göre bir malın satışı ya da hizmetin sunulması için katlanılan maliyetin, o mal ya da hizmet bedelinden daha düşük olması ya da en azından birbirine yakın olması gerekeceğinden indirilecek KDV ile hesaplanan KDV tutarları da birbirine yakın olması gerekecektir.

Kurumun yılsonu mali tabloları incelendiğinde 191 İndirilecek KDV Hesabı’na 1.611.084,31 TL, 391 Hesaplanan KDV Hesabı’na ise 185.370,79 TL kayıt yapıldığı görülmüştür. 391 hesabına yapılan kayıt büyük oranda içme suyu ile ilgili sunulan mal ve hizmet bedelleri için su faturalarına yansıtılan KDV tutarıyla ilgilidir. Bunun yanında il-ilçe arasında yolcu taşımacılığı yapılması ve diğer bazı hizmetler için alınan bedel için de KDV hesaplanmaktadır. Ancak görüleceği gibi hesaplanan KDV, indirilecek KDV’nin çok küçük bir kısmına tekabül etmektedir. (Hesaplanan her mal ve hizmetin satış bedelinin maliyetine eşit olduğu düşünülse bile hesaplanan ve indirilecek KDV hesapları arasında 1.425.713,52 TL fark ortaya çıkacaktır)

KDV’nin hatalı olarak indirim konusu yapılması 190 Devreden KDV ve 191 İndirilecek KDV Hesaplarının yanında, alınan mal ya da hizmet aktif hesaba kaydedilmişse ilgili aktif hesabın, gider yazılmış ise 630 Giderler Hesabı’nın mali tablolarda hatalı görünmesine de neden olmuştur.

Kamu idaresi tarafından hatanın 2022 yılında düzeltildiği belirtilmiş olsa da yapılan işlem 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyeceğinden bulgu konusu hata devam etmektedir.

Sonuç olarak, mal ve hizmet alımlarında ödenen KDV'nin, mal bedeline eklenerek ilgili aktif hesaba veya 630 Giderler Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.