Bazı teminat mektuplarının hükümsüz hale gelmesi ve teminat mektubu olma vasfını yitirmesine karşılık bu teminatların muhasebe kayıtlarında izlenmesine devam edildiği görülmüştür.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 13’üncü maddesi ile piyasadan hazır halde alınıp satılan mallar haricinde ihaleli yapılan tüm alımlarda kesin ve ek kesin teminatların kısmen veya tamamen iadesi yüklenici tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan ilişiksiz belgesinin getirilmesi şartına bağlanmıştır.

Aynı Kanun’un 14’üncü maddesi ile de yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektuplarının hükümsüz kalacağını ve bankasına iade edilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik’in 7’nci maddesinde; idarenin, kesin teminatın mevzuatına göre kısmen veya tamamen iadesi imkânının başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde yüklenicinin ihale konusu işin yapıldığı süreye ilişkin borcunun olup olmadığını yazı ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na sorması gerektiğini hüküm altına alınmıştır.

Mevcut teminat mektupları incelendiğinde, önemli bir bölümünün sürelerinin dolarak hükümsüz hale geldiği ve teminat mektubu olma vasfını yitirdiği tespit edilmiştir. Hükümsüz hale gelen teminat mektuplarının nazım hesaplarda bekletilmesi 910 Alınan Teminat Mektupları Hesabı ve 911 Alınan Teminat Mektupları Emanetleri Hesabında 7.005.195,60 TL’lik fazlalığa sebebiyet vermektedir.

Bu husus 2018 yılı Sayıştay Denetim Raporu’na da konu edilmesine rağmen hükümsüz teminat mektuplarının kayıtlardan düşülmediği ve vadesi dolan teminat mektupları için yasal

olarak izlenmesi gereken süreçlerin izlenmediği anlaşılmaktadır.