Şirketin; reklam sözleşmesi kapsamında, kısa vadeli borçlarının yaklaşık yüzde 22 sine tekabül eden tutarda profesyonel spor kulübüne nakdi yardımda bulunduğu tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde;

“…

Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun “Yardım ve işbirliği” başlıklı 10’uncu maddesinde;

“Dernekler, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere, benzer amaçlı derneklerden, siyasi partilerden, işçi ve işveren sendikalarından ve meslekî kuruluşlardan maddî yardım alabilir ve adı geçen kurumlara maddî yardımda bulunabilirler.

5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, dernekler kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütebilirler. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında aynî veya nakdî katkı sağlayabilirler. (Ek cümle: 18/2/2009-5838/7 md.) 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi çerçevesinde engellilerin ve eski hükümlülerin mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyonu, kendi işlerini kurmaları, engellilerin iş bulmasını sağlayacak destek teknolojilerine ilişkin projeler ile benzeri projelerde bu oran aranmaz.” denilerek derneklere yardım yapılmasının usul ve esasları belirlemiştir.

Diğer yandan, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesine 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ilave edilen ek fıkrası;

“5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10 uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz.” hükmünü içermektedir.

Belirtilen düzenlemelerle; genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine, bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla ve kamu yararı gözetilmek suretiyle dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapabilme ve dernekler ile kamu kurum ve kuruluşlarının görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütebilme, bu kapsamda ayni veya nakdi katkı sağlayabilme imkanı tanınmıştır. 6360 sayılı Kanun ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesine eklenen ek fıkrayla belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler, bu uygulamanın dışında bırakıldığından; belediyeler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketleri tarafından derneklere, herhangi bir ortak proje kapsamında veya yardım olarak ayni veya nakdi katkıda bulunma imkanı kalmamıştır.

Bu durumda, İZAYDAŞ, 6102 sayılı Kanun hükümlerine göre faaliyetlerini yürütüyor olsa da, dernek ve vakıflara yardım konusunda 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesindeki sınırlamaya uygun işlem tesis etmek zorundadır.

Aynı zamanda Şirket, 6102 sayılı Kanun'un 18’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmekle de mükelleftir. Dolayısıyla şirket menfaatlerinin korunması, ticari faaliyet icra etmenin zorunlu bir sonucudur.

İZAYDAŞ’ın hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; profesyonel spor kulübüne reklam sözleşmesi kapsamında 3.000.000,00 TL +KDV nakdi yardımda bulunulduğu görülmüştür. Her ne kadar spor kulübü ile reklam sözleşmesi kapsamında söz konusu tutar ödenmişse de yapılan ödemenin spor kulübüne yapılan yardım niteliğini değiştirmediği anlaşılmıştır. Zira spor kulübüne ödenen tutarın Şirketin 2021 yılı içerisinde yapmış olduğu diğer 12 sponsorluk ve reklam harcamalarının yaklaşık altı katı olduğu, Şirketin kısa vadeli borçlarının 13.809.600,29 TL olduğu, ödenen tutarın Şirketin toplam kısa vadeli borçlarının yaklaşık yüzde 22’sine tekabül ettiği, şirketin bir önceki yıl (2020) gelir tablosunda dönem net karının 1.895.137,22 TL olduğu, spor kulübü ile reklam sözleşmesi yapıldığı yılda (2021) ise dönem net karının 1.320.993,43 TL olduğu görülmüştür. Dolayısıyla dönem net karının dikkate alınması halinde spor kulübüne ödenen tutarın Şirketin faaliyet konusu itibariyle şirkete katkı sağlamadığı da açıktır.

Şirket tarafından gönderilen cevapta: ödemelerin Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanuna uygun olarak sosyal sorumluluk kapsamında yapıldığı belirtilmiştir. Şirket Cevabına katılmak mümkün değildir. Zira spor klübü ile şirket arasında akdedilmiş bir reklam sözleşmesi varken ne tür sosyal sorumluluk kapsamında böyle bir sözleşme yapıldığının izaha muhtaç bir durum olduğu da açıktır.

Söz konusu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, spor kulübü derneklerine yapılan nakdi yardımların gerek mevzuata ve gerekse şirketin mali durumuna uygun olmadığı aşikardır. Bu itibarla; Şirketin faaliyetlerinde, 6360 sayılı Kanun’la 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesine eklenen ek fıkra ile 6102 sayılı Kanun'un 18’inci maddesinin ikinci fıkrası hükümlerini gözetmesi gerekmektedir.