Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü bünyesinde bulunan bazı döner sermaye işletme birimlerinin 2021 yılı içerisinde herhangi gelir getirici bir faaliyette bulunmadığı, bir kısmının daha önceki yılarda da hiç faaliyet göstermediği görülmüştür.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesine dayanılarak çıkarılan Yükseköğretim Kurumları Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliğin “Kuruluş” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“Yükseköğretim kurumları, ilgili yönetim kurulunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulunun onayı, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının görüşünü alarak döner sermaye işletmesi kurabilirler. Özel yönetmeliklere sermaye limiti, yönetim organları, faaliyet alanları dışında özel hükümler konulamaz.” denilmektedir.

Aynı Yönetmeliğin “Faaliyet Alanları” başlıklı 5’inci maddesinde ise;

“Döner sermaye işletmelerinin yükseköğretim kurumlarının esas faaliyetlerini aksatmayacak şekilde çalıştırılması gerekir. Bu işletmelerin;

1. Bilimsel görüş vermek, proje hazırlamak, araştırma, uygulama ve benzeri hizmetler yapmak,

2. Belirli bilimsel sonuçların uygulamasını sağlamak,

   
   

3. Üniversite ve ona bağlı kurumlarda hasta muayene ve tedavisi yapmak ve bunlarla ilgili tahlil ve araştırmaları yürütmek,

ç) Yükseköğretim kurumlarının eğitim ve öğretim faaliyet alanları ile sınırlı olarak mal ve hizmet üretiminde bulunmak,

amaçlarından biri veya birkaçına yönelik faaliyette bulunması gerekir.

Döner sermaye işletmeleri, çalışmaları sırasında eğitim ve öğretim ile bunlara katkıda bulunan uygulamayı ön planda tutar.” denilerek döner sermaye işletmelerinin yukarıda sıralanan faaliyetlerden bir veya birkaçına yönelik mal veya hizmet üretiminde bulunması gerektiği açıkça belirtilmiştir.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu 11’inci maddesinde;

“ …

Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve kanunlar ile Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar

…” denilmek suretiyle üst yöneticilerin idarelere ilişkin sorumluluklarının ne olduğu açıklanmıştır. Bu durumda üst yöneticinin faaliyet göstermeyen birimleri gözden geçirmesi gerekmektedir.

Boğaziçi Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi’ne bağlı gelir getirici faaliyeti olmayan birimlerin durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

‌Tablo 2: Gelir Getirici Faaliyeti Olmayan Birimler

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58’inci maddesine dayanılarak çıkarılan Yükseköğretim Kurumları Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliğin faaliyet alanlarını düzenleyen 5’inci maddesinde de belirtildiği gibi döner sermaye

işletmelerinin bu maddede sayılan mal ve hizmet üretiminde bulunmak amaçlarından biri veya birkaçına yönelik faaliyette bulunması gerekir.

Kamu idaresi cevabında herhangi bir mal ve hizmet üretiminde bulunmayan işletmelerin gereksiz işlem yükü ve iş hacminin azaltılması açısından Saymanlık ile görüşülerek geliri olmayan birimlerin kapatılmasının sağlanacağını bildirmiştir.

Sonuç olarak, kamu idaresi cevabında geliri olmayan birimlerin kapatılacağını bildirmiş olup; herhangi bir mal ve hizmet üretiminde bulunmayan söz konusu işletmelerin, bundan sonraki dönemlerde de üretime konu bir faaliyette bulunmaları söz konusu değilse, özellikle yıl sonu itibariyle Döner Sermaye Mali Yönetim Sistemi üzerindeki gereksiz işlem yükü ve iş hacminin azaltılması açısından çalışmaların tamamlanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.