Taşınmaz satışlarında, ihale bedeli dışında tellallık harcı alındığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun tellallık harcının konusunu belirleyen 67’nci maddesinde, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde, belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulundurulan sair yerlerde gerçek veya tüzel kişiler tarafından her ne surette olursa olsun her çeşit menkul veya gayrimenkul mal ve mahsullerin satışının tellallık harcına tabi olduğu ifade edilmiştir.

Aynı Kanunu’n 68 inci maddesinin birinci fıkrasında, tellallık harcının mükelleflerinin mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler olduğu belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, gayrimenkul mal satışından tellallık harcının alınabilmesi için satışın, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerlerinde ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulundurulan sair yerlerde yapılması gerekmekte olup harcın mükellefi, malı satılan gerçek veya tüzelkişilerdir.

Yapılan incelemede, satışa konu taşınmazların ihale bedeline tellallık harcı eklendiği tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında 2464 sayılı Kanun'un 67'nci maddesi gereğince tüm satışlardan tellalıklık harcı alındığı ve İdareye gelir kaydedildiği ifade edilmiş olsa da aynı Kanun’un 68'inci maddesinin birinci fıkrasında, tellallık harcının mükelleflerinin mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler olduğu belirtilmiş olup ilgili taşınmazları satanın belediye olması sebebiyle harcın mükellefi idaredir. Ancak belediyeler 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 16'ncı maddesi gereğince her türlü vergi, resim, harç, katılma ve katkı paylarından muaftır. Bu nedenle İdare'ye ait taşınmaz satışlarında alıcıdan tellallık harcı tahsil edilmesi mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil edecektir.

İdareye ait hal, balıkhane ve mezat yerleri dışında ve belediye münadisi veya tellalı bulundurulmaksızın yapacağı taşınmaz satış ihalelerinde tellallık harcının aranılmaması gerekmektedir.