Kamu İdaresinde, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 58’inci maddesine göre harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılan kontrolleri ve malî hizmetler birimi tarafından yapılan kontrolleri kapsayan ön mali kontrol sistemi kurulmamıştır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ön mali kontrol” başlıklı 58’inci maddesinde; ön mali kontrolün harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşmasında yapılan kontroller ile mali hizmetler birimi tarafından yapılan kontrolleri kapsadığı, ön mali kontrol sürecinin mali karar ve işlemlerin hazırlanması, yüklenmeye girişilmesi, iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesi ve belgelendirilmesinden oluşacağı ve kamu idarelerinde ön mali kontrol görevinin yönetim sorumluluğu çerçevesinde yürütüleceği ifade edilmiş olup harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılacak asgari kontroller ile mali hizmetler birimi tarafından ön mali kontrole tabi tutulacak mali karar ve işlemlerin usul ve esaslarının Maliye Bakanlığı tarafından belirleneceği belirtilmiştir.

Kanun’un 58’inci maddesinden anlaşılacağı üzere ön mali kontrolün iki ayağı bulunmakta olup bunlar; harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılacak kontroller ile mali hizmetler birimi tarafından gerçekleştirilecek kontrollerdir.

Maliye Bakanlığınca 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 58’inci maddesine dayanılarak İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar hazırlanmış ve

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Ön mali kontrolün kapsamı” başlıklı 10’uncu maddesinde de ön mali kontrolün Kanun’daki gibi iki aşamalı olarak yapılacağı vurgulanmış; ön mali kontrolün harcama birimlerinde ve mali hizmetler biriminde gerçekleştirilecek kontrollerden oluşacağı ifade edilmiştir.

İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Malî Hizmetler Biriminin Ön Malî Kontrolüne Tâbi Malî Karar ve İşlemler” başlıklı üçüncü bölümünde mali hizmetler birimi tarafından hangi mali karar ve işlemlerin ön mali kontrole tabi tutulacağı sayılmış olup belirtilen işlemler için bir ön mali kontrol sistemi oluşturulmamıştır.

Kamu idaresi cevabında; "Bulgunuzda 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 58. Maddesine istinaden Ön Mali Kontrol Sisteminin kurulmadığı tespit edilmiştir. Bulgunuz doğrultusunda gerekli çalışmalar yapılacak olup ilgili yönetmelik hükümlerine göre Ön Mali Kontrol Yetkilisi görevlendirmesi yapılarak bundan sonraki süreçte bulgunuzda belirtilen hususlara riayet edilerek işlem yapılacaktır."

denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi bulgu konusu hususa katılmakta olup, ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli çalışmaların yapılarak ön mali kontrol sisteminin kurulacağını belirtmiştir.

İdarenin 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve bu Kanuna dayanarak hazırlanan İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar’a İlişkin Yönetmelik’e uygun bir ön mali kontrol sistemini en kısa zamanda oluşturması gerektiği değerlendirilmektedir.