Belediye sınırları dâhilinde faaliyette bulunan taksi, minibüs, otobüs ve servislerin Aydın Büyükşehir Belediyesinden izin veya ruhsat almadan çalıştıkları tespit edilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunun 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde; “Büyükşehir içindeki toplu taşıma hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek, büyükşehir sınırları içindeki kara ve denizde taksi ve servis araçları dâhil toplu taşıma araçlarına ruhsat vermek.” hükmü yer almaktadır.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun Ek.2 maddesinin üçüncü fıkrasında ise; “İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, (…) bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezası üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanır. Ayrıca, araç her defasında altmış gün süre ile trafikten men edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İdarenin toplu taşıma araçlarına ait yönetmeliklerinde; araçların her yıl ruhsat harcını ödeyerek ruhsatlarını alması, bu ruhsatların her yıl yenilenmesi gerektiği ve çalışma ruhsatı olmadan (toplu çalışma izin belgesi) araçların çalıştırılmasının yasak olduğu belirtilmiştir.

2018 yılı içerisinde çalışan; 2877 adet halk otobüsü ve minibüsünden (M plaka) 821 adedinin, 894 adet taksiden (T plaka) 196 adedinin ve 2198 adet servisten 748 adedinin çalışma ruhsat (toplu çalışma izin belgesi) almadan çalıştıkları tespit edilmiştir.

Gerekli denetim ve kontrollerin yapılması ile para cezalarının uygulanması için, ruhsatı olmadan çalışan araçların emniyet müdürlüğüne ve belediye zabıta birimine bildirilmesi ve ruhsatı olmayan araçların çalışmalarına izin verilmemesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda yer alan cezai işlemlerin emniyet ve jandarmaya ait kolluk kuvvetleri tarafından uygulanmakta, söz konusu Kanun gereğince ise belediyemiz tarafından uygulandığı, bulguda yer alan izinsiz çalışan araçlar için bulguda yer alan tespitler doğrultusunda denetim, kontrol ve cezai işlem uygulamalarının etkinliğinin artırılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda yer alan cezai işlemlerin emniyet ve jandarmaya ait kolluk kuvvetleri tarafından uygulandığı ifade edilmiştir. Ancak gerekli denetim ve kontrollerin yapılması ile para cezalarının uygulanması için, ruhsatı olmadan çalışan araçların Emniyet Müdürlüğüne, Jandarmaya ve Belediye zabıta birimine bildirilmesi gerekir.

Denetim, kontrol ve cezai işlem uygulamalarının etkinliğinin artırılacağı ifade edildiğinden, bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.