Karar Künyesi
Döner Sermaye İşletmesinde üretim faaliyeti ve buna ilişkin stok mal alımı olmadığı halde 151 Yarı Mamuller-Üretim Hesabı ile 152 Mamuller Hesabına varlık girişi kaydı yapıldığı tespit edilmiştir.
Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 151 No.lu Yarı Mamuller Üretim Hesabının işleyişine ilişkin hükümler ihtiva eden 130’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci alt bendinde; maliyet dönemi sonlarında yarı mamul üretimiyle ilgili olarak 710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri, 720 Direkt İşçilik Giderleri ve 730 Genel Üretim Giderleri Hesaplarının borcunda toplanan giderlerin bu hesaba borç, ilgili
yansıtma hesaplarına alacak kaydedileceği, (b) bendinin birinci alt bendinde ise üretimi tamamlanan yarı mamullerin maliyet bedeli üzerinden bu hesaba alacak, 152 Mamuller Hesabına ise borç kaydedileceği ifade edilmiştir.
Yarı mamuller henüz işlem hâlinde olduklarından ambara alınma söz konusu olamayacağı için, 151 No.lu hesapta sadece üretimdeki “yarı mamul stokları” izlenmektedir. 152 Mamuller Hesabı ise üretim çalışmaları sonunda elde edilen ve satışa hazır hâle gelmiş bulunan mamullerin izlenmesi için kullanılmaktadır.
Anılan Yönetmelik’in 152 Mamuller Hesabının işleyişine ilişkin hükümler bulunan 132’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci alt bendinde; üretimi tamamlanan yarı mamullerin maliyet bedelleri ile bu hesaba borç, 151 no.lu hesaba alacak kaydedileceği, ikinci alt bendinde ise maliyet dönemi sonlarında yarı mamul hesabına alınmadan doğrudan mamule dönüştürülen giderlerin 152 No.lu hesaba borç, 711, 721, 731 No.lu hesaplardan mamulün üretimiyle ilgili olanlarına alacak kaydedileceği düzenlenmiştir.
Yapılan denetimde; Döner Sermaye İşletmesinde herhangi bir üretim faaliyeti gerçekleştirilmediği ve fiilien mamule dönüşmesi muhtemel stok varlık bulunmadığı halde 151 ve 152 No.lu hesaplarda toplam 637.603,01 TL tutarında kayıt olduğu görülmüştür. 2019 ve 2020 yılı denetim raporlarında da konu edilen bu hususun; 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabında kayıtlı stoklardan tüketime verilen mal ve malzemelerin çıkış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde; gider yansıtma hesaplarının taşınır yetkililerince sistemden hatalı seçilmesi, dönem sonunda gider hesaplarının yansıtma hesapları vasıtasıyla kapatılması sırasında tüketime verilerek çıkışı yapılan mal ve malzemelerin tutarı kadar 151 Yarı Mamuller- Üretim Hesabı ile 152 Mamuller Hesabına alım yapılmış gibi varlık girişi kaydı yapılması sebebiyle oluştuğu anlaşılmıştır.
Ancak 2019 yılında sistemdeki hatalı işlemler sebebiyle oluşan bu kayıtlar denetim yılı itibarıyla düzeltilmediğinden İşletmenin Bilançosunda, fiili olarak stoklarında olmayan varlıkların raporlanmaya devam edildiği görülmüştür.
Kamu İdaresi tarafından bulguda yer alan tespitlere katılınmış, hatalı kayıtların en kısa sürede düzeltileceği ve tekrar edilmemesi için taşınır sorumlularına bilgilendirilme yapıldığı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; İşletmenin 2022 Mali Yılı Bilançosunda 151 ve 152 No.lu hesaplarda yer alan toplam 637.603,01 TL tutarındaki varlık fiilen bulunmamakta olup 15 Stoklar Grubu doğru
ve güvenilir bilgi içermemektedir.