Belediye tarafından işyeri açma ve çalışma ruhsatı harcı alınması gereken alanlardan işgaliye alınmaktadır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 81’inci maddesine göre, belediye sınırları içerisinde işyeri açılması işyeri açma izni harcına tabidir. Mezkûr Kanun’un 84’üncü maddesinde bu harcın tarifesi belirlenmiş, 85’inci maddesinde ise harçların uygulanmasına ilişkin esas ve usullerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirleneceği belirtilmiştir. Bu maddeye dayanılarak 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun Çeşitli Harçlarla İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik çıkartılmıştır.

Mezkûr Yönetmelik’in 10’uncu maddesinde işyerinin; mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane, fabrika, şube, depo, otel, kahvehane, eğlence, dinlenme ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş ocakları inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai ve mesleki bir faaliyetle başka bir iş ve girişimin yapılmasına ayrılan ya da bu faaliyet, iş ve teşebbüslerde kullanılan yerler olduğu belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 11’inci maddesinde ise, harcın hesaplanmasında, 5000 m²’ye kadar faaliyet gösterilen alanlarda faydalanılma şartıyla iş yerinin üzerinde kurulduğu arsanın tamamının göz önünde tutulması gerektiği belirtilmiştir. Bu madde gereğince, eğer faydalanılıyorsa; işyeri açma harcının, iş yerinin üzerine kurulduğu arsanın alanı da dikkate alınarak hesaplanması gerekmektedir.

Belediye uygulaması incelendiğinde; bazı işyerlerinin faaliyetlerini iş yerinin kurulu olduğu arsada da sürdürdükleri, ancak, bu alanlardan işyeri açma harcı alınmayıp bu alanlar için işgaliye hesaplandığı tespit edilmiştir. Ancak bu alanlarda özel mülkiyet söz konusu olduğundan işgaliye hesaplanmayıp, bu alanların da işyeri açma harcına tabi tutulması gerekmektedir.

Söz konusu tespit sonrasında, kamu idaresi cevabında özetle; İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı düzenlenmesi aşamasında faydalanılan alanın ruhsat harcına eklendiği ifade edilmiştir. Ancak, 2019 yılı için yapılan incelemeler itibariyle, işyerlerinin bazılarının ilave olarak kullandıkları alanlar için işyeri açma harcı alınmadığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, söz konusu hususa ilişkin İdare iş ve işlemlerinin mevzuat hükümleri çerçevesinde yerine getirilmesi gerekmektedir.