Karar Künyesi
İdare tarafından tahsil edilmesi gereken cari dönem ve gelecek dönemler maddi duran varlık kira gelirleri ile irtifak hakkı gelirleri muhasebe kayıtlarında yer almamıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 49’uncu maddesinde, Kamu hesaplarının; kamu idarelerinin gelir, gider ve varlıkları ile malî sonuç doğuran ve öz kaynağın artmasına veya azalmasına neden olan her türlü işlemlerle, garantilerin ve yükümlülüklerin belirlenmiş bir düzen içinde hesaplara kaydedilerek, yönetim ve denetim yetkilileriyle kamuoyuna gerekli bilgilerin sağlanması amacıyla tutulacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanun'un 61’inci maddesinde ise, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından muhasebe yetkilisi sorumlu tutulmuştur.
Bahsi geçen husus, 5018 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesi gereği hazırlanarak yürürlüğe giren Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği ile Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Anılan Yönetmelikler uyarınca, varlık, kaynak, gelir ve gider hesaplarında izlenmeyen ve muhasebenin sadece bilgi verme görevi yüklediği işlemler ile kamu idarelerinin muhasebe disiplini altında toplanması istenen işlemler ve gelecekte doğması muhtemel hak ve yükümlülükler ile kamu idarelerinin her türlü garanti ve taahhütlerinin nazım hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan, Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planına kiraya verilen taşınmazların kira bedellerinin takibine yönelik olarak 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı eklenmiştir.
990 ve 993 no.lu hesapların işleyişine ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 26.11.2014 tarihli ve 13278 sayılı genel yazısında ise;
“1-Kiraya verilen taşınmazlar ile üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazlara ilişkin belgeler muhasebe birimlerine verildiğinde, kayıtlı değerleri üzerinden 990 Kiraya Verilen, İrtifak Hakkı Tesis Edilen Maddi Duran Varlıkların Kayıtlı Değerleri Hesabının ilgili yardımcı hesabına borç, 999-Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına alacak; diğer taraftan toplam kira ve irtifak hakkı tesisi gelirleri (peşin tahsil edilenler hariç) tahsil edileceği yıllara göre 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabının bölümlenmiş yardımcı
hesaplarına borç, 999 Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına alacak kaydedilecektir…” denilmektedir.
Yapılan denetim neticesinde, İdare tarafından tahsil edilmesi gereken cari dönem ve gelecek dönemlere ait maddi duran varlık kira gelirleri ile irtifak hakkı gelirlerinin ilgili nazım hesaplarda takip edilmediği ve mizan kayıtlarında yer almadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bulguda bahsi geçen duruma ilişkin işlemlerin başlatılacağı ifade edilmiştir.
Netice olarak, 2020 yılı tahsilatı 503.214.647,00 TL olan ve detayları aşağıda gösterilen kira sözleşmelerinden doğan cari dönem ve gelecek dönemler maddi duran varlık kira gelirleri ile irtifak hakkı gelirlerinin; Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planında yer alan 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabında izlenmesi gerekmektedir.
Tablo 18: Gelir Bütçe Kesin Hesap Cetveli Kira Gelirleri Detayları
E. K. 1 | E. K. 2 | E. K. 3 | E. K. 4 | E. K. 5 | Açıklama | Bütçeyle Tahmin Edilen | Net Devreden (A) | Yılı Tahakkuku (B) | Toplam Tahakkuk C=A+B | Devirden Tahsilat (D) | Yılı Tahsilat (E) | Toplam Tahsilat (F=D+E) |
3 | 6 | Kira Gelirleri | 490.000.000,00 | 437.303.074,00 | 676.586.126,00 | 1.113.889.200,00 | 104.798.059,00 | 398.416.589,00 | 503.214.647,00 | |||
3 | 6 | 1 | T aşınmaz Kiraları | 409.100.000,00 | 371.150.608,00 | 579.648.089,00 | 950.798.698,00 | 73.049.378,00 | 361.472.735,00 | 434.522.113,00 | ||
3 | 6 | 1 | 1 | Lojman Kira Gelirleri | 1.900.000,00 | 0,00 | 1.607.248,00 | 1.607.248,00 | 0,00 | 1.607.248,00 | 1.607.248,00 | |
3 | 6 | 1 | 1 | 0 | Lojman Kira Gelirleri | 1.900.000,00 | 0,00 | 1.607.248,00 | 1.607.248,00 | 0,00 | 1.607.248,00 | 1.607.248,00 |
3 | 6 | 1 | 2 | Ecrimisil Gelirleri | 60.000.000,00 | 144.386.987,00 | 182.273.116,00 | 326.660.104,00 | 8.642.637,00 | 69.440.775,00 | 78.083.411,00 | |
3 | 6 | 1 | 2 | 0 | Ecrimisil Gelirleri | 60.000.000,00 | 144.386.987,00 | 182.273.116,00 | 326.660.104,00 | 8.642.637,00 | 69.440.775,00 | 78.083.411,00 |
3 | 6 | 1 | 99 | Diğer T aşınmaz Kira Gelirleri | 347.200.000,00 | 226.763.621,00 | 395.767.726,00 | 622.531.347,00 | 64.406.742,00 | 290.424.713,00 | 354.831.454,00 | |
3 | 6 | 1 | 99 | 1 | Kira Gelirleri | 50.000.000,00 | 67.695.905,00 | 47.116.342,00 | 114.812.248,00 | 4.417.775,00 | 33.105.657,00 | 37.523.432,00 |
3 | 6 | 1 | 99 | 2 | Kullanım Hakkı Gelirleri | 250.000.000,00 | 159.057.289,00 | 279.609.176,00 | 438.666.465,00 | 59.980.541,00 | 195.545.664,00 | 255.526.205,00 |
3 | 6 | 1 | 99 | 3 | T ahsis Gelirleri | 600.000,00 | 2.001,00 | 25.735.380,00 | 25.737.381,00 | 0,00 | 25.728.380,00 | 25.728.380,00 |
3 | 6 | 1 | 99 | 4 | Hal Müdürlüğü Kira Gelirleri | 32.000.000,00 | 0,00 | 41.886.600,00 | 41.886.600,00 | 0,00 | 34.624.785,00 | 34.624.785,00 |
3 | 6 | 1 | 99 | 5 | Hafriyat Alanları Gelirleri | 14.600.000,00 | 8.426,00 | 1.420.227,00 | 1.428.653,00 | 8.426,00 | 1.420.227,00 | 1.428.653,00 |