Kurum tarafından Telekomünikasyon Altyapı ve Şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedelleri konusunda bir adet firma için herhangi bir belirleme yapılmadığı ve dolayısıyla

herhangi bir tahsilatın yapılmadığı görülmüştür.

5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun “Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 3'üncü maddesinde:

“… s) Geçiş hakkı: İşletmecilere, elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve alt yapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlar ile kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden, üzerinden geçmeleri için tanınan hakları,

ş) Geçiş hakkı sağlayıcısı: Geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olan taşınmazlar da dahil olmak üzere, taşınmaz sahipleri ve/veya taşınmaz üzerindeki hak sahiplerini,

… z) İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan ve/veya elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten şirketi,” tanımlamaları yapılmıştır.

Yine Aynı Kanun’un “Geçiş hakkının kapsamı” başlıklı 2'inci maddesinin birinci

fıkrası:

“Geçiş hakkı; elektronik haberleşme hizmeti vermek amacıyla, her türlü elektronik haberleşme alt yapısını ve bunların destekleyici ekipmanlarını, kamu ve/veya özel mülkiyete konu taşınmazların altından, üstünden, üzerinden geçirme ve bu alt yapıyı kurmak, değiştirmek, sökmek, kontrol, bakım ve onarımlarını sağlamak ve benzeri amaçlarla söz konusu mülkiyet alanlarını bu Kanun hükümleri çerçevesinde kullanma hakkını kapsar.”

“Anlaşma serbestisi ” başlıklı 25'inci maddesi:

“İşletmeci ile geçiş hakkı sağlayıcısı, ilgili mevzuata ve Kurum düzenlemelerine aykırı olmamak koşulu ile geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak üzere serbestçe yapabilirler. İşletmeciler, Kurum tarafından istenmesi halinde yapılan anlaşma ile ekleri ve değişikliklerini, her türlü bilgi, belge ile yazışmaları Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.” şeklinde düzenlenmiştir.

Geçiş hakkı ve bu hakka uygulanacak ücret tarifesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amacıyla Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından 27.12.2012 tarih 28510 sayılı Resmi Gazete’de Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin

Yönetmelik yayımlanmıştır.

Bu Yönetmeliğin “Geçiş hakkına ilişkin anlaşma” başlıklı 8’inci maddesine göre İşletmeci ve Geçiş Hakkı Sağlayıcısı; geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları serbestçe yapabilirler. Ayrıca “Geçiş hakkı ücretleri” başlıklı 9’uncu maddesinde; “Geçiş hakkı kullanımında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait mülkiyet alanları dışında kalan yerler için Geçiş Hakkı Sağlayıcısı tarafından, geçiş hakkını kullanan işletmeciden talep edilen geçiş hakkı ücreti, Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde belirtilen fiyatları aşamaz.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Söz konusu düzenlemeye istinaden Yönetmelik ekinde yer alan tablo incelendiğinde ayrıntısı aşağıda belirtilen şekilde tarife belirlemesinin yapıldığı görülmüştür.

Tablo 11: Geçiş Hakkı Bedelleri İçin Azami Tarifeler

Buna göre belediyeler tarafından söz konusu tavan tarife tutarlarına göre ücret belirlemesinin yapılarak geçiş hakkı bedellerinin tahsilatının sağlanması gerekmektedir.

Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde altyapı şebekesi kurup geçiş hakkı sağlayan 4 adet firma bulunmaktadır. Bu firmaların üçüyle ilgili bir protokol bulunmasına rağmen 1 adet firmayla ilgili herhangi bir protokol bulunmamaktadır. Bu firmanın 2013 yılından beri geçiş hakkı sağladığı düşünüldüğünde Belediyenin tarifeye göre bir geçiş hakkı bedeli alması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "Telekomünikasyon Altyapı ve Şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedelleri konusunda bir adet firma için herhangi bir belirleme yapılmadığı

ve dolayısı ile her hangi bir tahsilatın da yapılmadığı belirtilmektedir. Bu zamana kadar bulguya konu edilen geçiş hakkı bedelleri ve tahsilatlarına ilişkin aşağıda belirtilen çalışmalarda bulunulmuştur.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan “SABİT VE MOBİL HABERLEŞME ALTYAPISI VEYA ŞEBEKELERİNDE KULLANILAN HER TÜRLÜ KABLO VE BENZERİ GERECİN TAŞINMAZLARDAN GEÇİRİLMESİNE İLİŞKİN

YÖNETMELİK” Resmi Gazetede, 27 Aralık 2012 tarih ve 28510 sayı ile yayınlanarak yürürlüğe girmesi ile birlikte ilgili Yönetmelik çerçevesinde Büyükşehir Belediyesi Meclisince 12 Aralık 2014 tarih ve 438 sayılı kararı ile “Samsun Büyükşehir Belediyesi Geçiş Hakkı Ücret Tarifesi ” belirlenmiştir.

Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırlarında Telekomünikasyon altyapı hizmeti veren 4 adet kurum/şirket den biri olan “Türksat Uydu Haberleşme” arasında 27/07/2017 tarihinde “Geçiş Hakkı Sözleşmesi” imzalanmış olup; yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren tüm yıllara ait geçiş hakkı bedelleri tahsil edilmiştir.

Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırlarında Telekomünikasyon altyapı hizmeti veren 4 adet kurum/şirket den biri olan “SUPERONLINE” arasında 12/08/2010 tarihinde Belediyemiz ile yapılan protokol çerçevesinde altyapı çalışmalarını sürdürmekte olup, Geçiş Hakkı Yönetmeliğinin 27 Aralık 2012 yılında yürürlüğe girmesinden dolayı söz konusu bedellerden muaf olduğunu ifade etmiş ve idaremizce de uygun görülmüştür.15/12/2015 tarihli ek protokol ile gerekli düzenleme yapılmıştır.

Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırlarında Telekomünikasyon altyapı hizmeti veren 4 adet kurum/şirket den biri olan “VODAFONE İLETİŞİM HİZMETLERİ” arasında düzenlenen 04/08/2017 tarihli protokol ile geçiş hakkı bedelleri tahsil edilmektedir.

Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırlarında Telekomünikasyon altyapı hizmeti veren 4 adet kurum/şirket den biri olan ve bulguya konu edilen “TÜRK TELEKOM” ile Belediyemiz arasında imzalanması gereken “Geçiş Hakkı Sözleşmesi” ile ilgili taslak metin hazırlanmış olup, mutabakat henüz sağlanamamıştır. Yetkililer arasında görüşmeler devam etmektedir. Neticelenmesi akabinde anılan yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren tüm yıllara ait geçiş hakkı bedelleri tahsil edilecektir." denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında özetle; belediye sınırları içerisinde geçiş hakkı sağlayan 4 adet Telekomünikasyon altyapı hizmeti veren kurum/şirket bulunduğu, bu

şirketlerin üçü ile geçiş hakkı bedeline ilişkin protokol bulunduğu, ancak biri ile mutabakatın henüz sağlanmadığı ve sağlandığı anda geçmişe yönelik tahsilatların yapılacağı belirtilmiştir.

Belediyenin vermiş olduğu cevap ile bulguda belirtilen husus örtüşmektedir.

Belediyenin kalan1 adet firma ile gerekli protokolü yapıp, mevzuata uygun bir şekilde geçiş hakkı bedellerini tahsil etmesi önerilmekledir.