Belediyenin gelir kalemleri üzerinde yapılan incelemelerde, tahakkuku yapılan bazı gelir kalemlerinin tahsilat oranlarının düşük olduğu görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinin (f) bendiyle belediye başkanına belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek görevi verilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61'inci maddesinde; “Muhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir. Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir.” denilmektedir.

Aynı Kanun’un 38'inci maddesinde de kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanların, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumlu oldukları belirtilmiştir.

6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 1’inci maddesine göre belediyelere ait vergi alacakları amme alacağı olarak sayılmaktadır. Aynı Kanun’un 55’inci

maddesine göre amme alacağını zamanında ödemeyenlere ödeme emriyle 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildirimde bulunmalarının istenmesi; ödeme emrine rağmen borcun ödenmemesi halinde aynı Kanun’un 64’üncü maddesinde yer alan haciz varakasının düzenlenerek Kanun’un ilgili maddeleri doğrultusunda haciz işlemlerinin başlatılması gerekmektedir.

Yukarıda anılan Kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; üst yönetici ve muhasebe yetkilisine gelirlerin toplanması konusunda bir takım sorumluluklar yüklenmiş olmasına rağmen, cari yıl tahakkuk ve tahsilat tutarları incelendiğinde bazı vergi gelirlerinin tahsilatının düşük bir oranda gerçekleştiği görülmüştür. Tahsilat/Tahakkuk oranları düşük seviyede olan bu gelir kalemlerine ilişkin detaylı bilgi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Tablo 6: 2018 Yılına Ait Bazı Gelir Kalemlerinin Tahsilat/Tahakkuk Oranları

Kamu idaresi cevabında; “Bu konuda Mali Hizmetler Müdürlüğünce yapılan çalışmalarda, Belediyemiz gelirlerinin ivedilikle tahsiline olanak sağlamak üzere, kesinleştiği halde süresinde ödenmeyen tüm vergiler için 6183 sayılı Amme alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsil işlemleri sürdürülmektedir.

Bu kapsamda, Belediyemiz kayıtlarının tetkikinde, 30.05.2019 tarihi itibariyle toplam 14.992.000,39 TL tutarındaki Belediyemiz alacağı için 97121 mükellefimiz adına 340.103 adet ödeme emri düzenlenerek tebliğ edildiği tespit edilmiştir.

Belediyemize ait vergi, resim, harç ve çeşitli gelirlerin zamanında tahsili ile süresinde ödenmeyenlerin en kısa sürede tahsilini temin amacıyla 6183 sayılı AATUHK hükümleri çerçevesinde gerekli işlemlere devam edilecektir.

Ancak, tahsilat/tahakkuk oranlarındaki düşüklüğün nedenlerinden birinin 31.3.2014 tarihinde kurulan Belediyemize gerek Aydın Belediyesinden ve gerekse belde belediyelerinden mükerrer olarak aktarılan vergi sicil ve alacakları olduğunun; bir diğerinin ise, çeşitli tarihlerde yayımlanan 6111, 6555, 6737, 7020 ve 7143 sayılı vergi alacaklarının yapılandırılmasına yönelik yasalarla geçmiş dönemlere ait kamu alacakları tahsilatının uzun vadelere yayıldığının dikkate alınması gerektiği düşünülmektedir. Bu suretle yeniden yapılandırılan belediye gelirleri toplamının 16587 mükellefimiz bazında toplam 10.668.255,14 TL olduğu görülmüştür.” denilmektedir.

Sonuç olarak bulgu konusu husus İdare tarafından da kabul edilmiş ve gereğinin yapılmaya başlandığını belirtilmiştir. Söz konusu tespitle ilgili yapılacak işlemler izleyen yıllar denetimlerinde takip edilecektir.