Belediye tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergilerinden Büyükşehir Belediyesi için ayrılan payların bütçe hesaplarıyla ilişkilendirilmediği görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Çevre temizlik vergisi” başlıklı Mükerrer 44’üncü maddesinde;

“Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir.

…

Su ve kanalizasyon idareleri büyük şehir dahilindeki her ilçe veya ilk kademe belediyesinin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan konutlara ilişkin olarak tahsil ettiği çevre temizlik vergisi ile bu verginin süresinde ödenmemesi nedeniyle tahsil ettiği gecikme zammının yüzde seksenini tahsilatı takip eden ayın yirminci günü akşamına kadar bir bildirim ile ilgili belediyeye bildirerek aynı süre içinde öder. Tahsil edilen vergi ve gecikme zammının yüzde yirmisini ise münhasıran çöp imha tesislerinin kuruluş ve işletmelerinde kullanılmak üzere büyük şehir belediyesinin hesabına tahsilatı takip eden ayın yirminci günü akşamına kadar aktarır. Büyük şehir belediye sınırları içinde bulunan belediyelerin kendileri tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergisinin yüzde yirmisi aynı esaslar çerçevesinde büyük şehir belediyelerine aktarılır.

…” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda verilen hükme göre büyükşehir ilçe belediyelerinin işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ilişkin tahsil ettiği çevre temizlik vergisi ve gecikme zammının %20’sini büyükşehir belediye payı olarak ayırması ve belirli süreler içinde büyükşehir belediyesine göndermesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 363-Kamu İdareleri Payları Hesabının niteliğini açıklayan 276’ncı maddesinde;

“(1) Bu hesap, bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben tahsil edilip, özel kanunları gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutarların izlenmesi için kullanılır.”

denilmektedir.

Aynı Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 277’nci maddesinde ise;

“(1) Kamu idareleri payları hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

1. Alacak

   
   

   1. Bütçe geliri olarak tahsil edilip, özel kanunları gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutarlar bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedilir.

…” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde ise, ilçe belediyesinin tahsil ettiği çevre temizlik vergisi ve gecikme zamlarını bütçe geliri olarak kaydetmesi, hesapladığı büyükşehir paylarını 363-Kamu İdare Payları hesabında izlemesi ayrıca 830-Bütçe Gideri ve 835-Gider Yansıtma Hesaplarını kullanması gerekmektedir.

Yapılan incelemede Belediye tarafından 2018 yılı içerisinde tahsil edilen çevre temizlik vergisi ve gecikme zamlarından Büyükşehir Belediyesi için ayrılan payın 830-Bütçe Giderleri Hesabı ile 835-Gider Yansıtma Hesabında izlenmediği dolayısıyla bu payların bütçe ile ilişkilendirilmediği görülmüştür.

2018 yılı içerisinde Belediye tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergisi ve gecikme zamlarından Büyükşehir Belediyesine ayrılan paylar şu şekildedir:

Tablo 7: 2018 Yılı İçerisinde Aylar İtibariyle Tahsil Edilen Çevre Temizlik Vergilerinden Büyükşehir Belediyesine Ayrılan Paylar

Sonuç olarak 2018 yılı içinde tahsil edilen çevre temizlik vergisi ve gecikme zamlarından Büyükşehir Belediyesine ayrılan payların bütçe hesaplarıyla ilişkilendirilmemesi neticesinde Belediyenin 2018 yılı mali tablolarında 830-Bütçe Gideri ve 835-Gider Yansıtma Hesaplarının olduğundan 1.100.583,20 TL tutarında eksik görünmesine sebep olunduğu düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “2019 mali yılı itibariyle gerekli düzeltmeler yapılmış olup; ilgili hesaplar üzerinden kayıt altına alınmaya başlanmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulguda belirtilen görüşler doğrultusunda işlem tesis edileceği ifade edildiğinden, bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.