Yapılan incelemede, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü tarafından muhtelif köy ve bağlantı yollarının yapımında kullanılmak üzere Belediyeye hibe edilen asfalt malzemesinin muhasebe kayıtlarında yer almadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (i) bendinde, alınan bağış ve yardımlar kamu gelirleri arasında sayılmış; 40’ıncı maddesinin ikinci fıkrasında ise kamu idarelerine yapılan her türlü bağış ve yardımların gelir kaydedileceği ifade edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Bağış ve yardımlar” başlıklı 17’nci maddesinin ikinci fıkrasında da; alınan her türlü bağış ve yardımların gelir kaydedileceği; üçüncü fıkrasında yapılan şartlı bağış ve yardımların, üst yöneticinin onayı ile gelir bütçesinde bağış ve yardımlar bölümüne gelir yazılacağı ve gider bütçesinde bu hizmetin ödeneği varsa bu ödeneğe ekleneceği, yoksa bütçede öngörülen tertibe ödenek yazılarak tahsis amacına uygun harcanacağı, belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “15 Stoklar” ile ilgili “Hesap grubuna ait işlemler” başlıklı 114’üncü maddesinde; “Stoklar hakkında, 28/12/2006 tarihli ve 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine ve aşağıdaki açıklamalara göre işlem yapılır: (2) Stoklar, maliyet bedeliyle hesaplara alınır. Maliyet bedeline, stokların elde edilmesi ve depolanacağı yere kadar getirilmesi için faiz hariç yapılan her türlü giderler ilave edilir. Bağış veya hibe olarak edinilen stoklar varsa bilinen değeri, yoksa ilgili mevzuatına göre değerlemesi yapıldıktan sonra tespit edilen değeri üzerinden hesaplara alınır. Stoklar, kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde giderler hesabına kaydedilerek ilgili hesaplardan çıkarılır” <span>ifadesine yer verilmiştir.</span>

Aynı Yönetmelik’in “157 Diğer Stoklar Hesabı” ile ilgili “Hesabın niteliği” başlıklı 119’uncu maddesinde, “Stok hesaplarından hiçbirinin kapsamına alınmayan ürün, artık ve hurda gibi kalemler bu hesapta izlenir” denilmektedir.

Buna göre bağış veya hibe olarak edinilen stokların varsa bilinen değeri, yoksa ilgili mevzuatına göre değerlemesi yapıldıktan sonra tespit edilen değeri üzerinden hesaplara alınması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, 19.01.2023 tarih, 59 nolu ödeme emri belgesi ekinde Belediyeye hibe edilen 150 ton (gerçekleşen 148.920 kg) bitüm için Ankara- Bolu nakliye ücreti olarak 31.256,40 TL+ KDV, 14.09.2020 tarih, 1281 nolu ödeme emri belgesi ekinde de 100 ton ( gerçekleşen 99.260 kg) asfalt malzemesi hibesinin Batman- Bolu nakliye ücreti olarak 32.000 TL+ KDV ödendiği tespit edilmiştir.

Bahsi geçen iki ödeme emri belgesinde de, nakliye tutarı "630 Gider Hesapları"na kaydedilmiş, söz konusu malzeme Bolu Belediyesinin depolama alanına nakledilmiştir.

Belediye, hibe asfalt malzemesinin Mudurnu Belediyesi depolarında olmaması, söz konusu malzemenin Bolu Belediyesine ait Çay Gökpınar Asfalt Şantiyesine teslim edilmesi gerekçesiyle, iki ayrı seferde nakliyesi sağlanan (148.920 kg + 99.260 kg ) toplam 248.180 kg olan malzemeyi, 15-Stoklar” hesap grubuna kaydetmemiştir.

Mudurnu Belediyesi ve Bolu Belediyesi arasında 28.08.2020 ve 5.10.2022 tarihlerinde yapılan iki ayrı protokolle, Mudurnu Belediyesi sınırları içerisinde kalan çeşitli cadde ve sokakların yol üst yapısının Mudurnu Belediye Başkanlığı tarafından temin edilecek bitüm karşılığı Bitümlü Sıcak Karışım Asfalt yapım işi ve işçiliğinin Bolu Belediyesince bedelsiz olarak yapımı kararlaştırılmış, söz konusu protokolün, yol üst yapı kaplama işi sona erdiği tarihe kadar geçerli olacağı belirtilmiştir.

2020 ve 2022 yıllarında bağış olarak alınan asfalt malzemesi, halihazırda yol üst yapı kaplaması olarak kullanılmamıştır ve doğalgaz alt yapı kazı işlemleri beklenildiğinden Bolu Belediyesine de yapım için talepte bulunulmamıştır.

Bu açıklamalar kapsamında, fiziki olarak Mudurnu Belediyesinin stoklarında olmayan ve asfalt serim işi yapılana kadar bir başka belediyenin stoklarında bulunan malzemenin, “157 Diğer Stoklar” hesabına alınarak takip edilmemesi, nakliye bedellerinin de önceki yıllarda gider kaydedilmesi sonucu, mali tablolarda mevcut durum görülememektedir.

Belediye tarafından verilen cevapta; 2024 yılında gerekli düzenlemenin yapılacağı belirtilmiştir.

Belediye tarafından gönderilen cevap değerlendirildiğinde; fiziki olarak Belediyenin stoklarında olmayan ve asfalt serim işi yapılana kadar bir başka belediyenin stoklarında bulunan malzeme tutarının, 2024 yılında “157 Diğer Stoklar” hesabına alınarak takip edileceği anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne uygun olarak, Belediyeye bağışlanan toplam 248.180 kg malzemenin ilgili hesaba alınarak muhasebe içi takibinin sağlanması, ödenen nakliye bedellerinin de stoğun maliyeti olarak dikkate alınması, bu kapsamda hesapların düzeltilmesi gerekmektedir.