3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesinde, verginin konusunu teşkil eden işlemler sayılmış ve Türkiye’de yapılan ve maddede sayılan işlemlerin katma değer vergisine tabi olduğu belirtilmiştir. Aynı maddenin birinci fıkrasının (3/f) bendinde, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin KDV’nin konusuna girdiği hüküm altına alınmıştır.

3065 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin 4’üncü fıkrasının (d) bendinde iktisadi işletmelere dâhil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinin KDV’den müstesna olduğu belirtilmiştir.

Buna göre, iktisadi işletmelerin her türlü kiralama işlemleri Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesine göre KDV’nin konusuna girmektedir. İktisadi işletmelere dâhil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri ise KDV’den müstesnadır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde sayılan gayrimenkuller dışındaki mal ve hakların kiralanması işlemleri ise iktisadi işletmeye dâhil olup olmadığına bakılmaksızın Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesinin birinci fıkrasının (3/f) bendine göre KDV’ye tabi olacaktır.

Maliye Bakanlığınca yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Genel Tebliği’nin “F. Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar” kısmının “4.4. İktisadi İşletmeye Dâhil Olmayan Gayrimenkullerin Kiralanması” başlığı altında aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir;

“3065 sayılı Kanunun (1/3-f) maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri vergiye tabi tutulmuştur. Buna mukabil Kanunun (17/4-d) maddesi ile iktisadi işletmelere dâhil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri vergiden istisna edilmiştir.

Bu istisna uygulamasının kapsamına yalnızca taşınmazlar girmekte olup, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde sayılan diğer mal ve hakların kiralanması işlemleri genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabidir.

Yukarıda sayılan gayrimenkuller dışında kalan ve Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde sayılan diğer mal ve hakların (arama, işletme, imtiyaz hakları ve ruhsatları ve diğer hakların) kiralanması işlemleri iktisadi işletmeye dâhil olup olmadığına bakılmaksızın KDV’ye tabi bulunmaktadır...”

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre, her ne kadar bir gayrimenkul kiralama işlemi gibi gözükse de bir işletme veya müessesenin belirli bir bedel ve süre dâhilinde başkasının kullanımına bırakılması şeklindeki işletme hakkının kiralanması işlemleri Kanun’un 1’inci maddesinin (3-f) bendine göre KDV’ye tabi tutulacak ve herhangi bir istisna hükmünden yararlanamayacaktır.

Yapılan incelemede; restoran, cafe, yazıhane, market, büfe vb. olarak kiraya verilen 216

adet taşınmaza ilişkin KDV hesaplanmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan sebeplerle, İdarenin bu şekildeki kiralama işlemleri KDV doğuran bir işlem olduğundan kira bedellerinin tahsilinde KDV hesaplanması gerekmekte, aksi bir uygulama ise vergi kaybına yol açmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemiz tarafından kiraya verilen ve KDV Kanununun kapsamında olan kiralamalarda KDV tahakkuku yapılmaya başlanmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında bulgu konusu hususlarla ilgili gerekli çalışmaların başlatıldığı belirtilmiş olup bulgu konusu tespitin gereğinin yapılıp yapılmadığı izleyen denetimlerde takip edilecektir.