Karar Künyesi
İmar planında park alanı olarak tespit edilen yerlerde Belediye tarafından kiraya verilen ticari işletmelerin bulunduğu, yapıların imar mevzuatına aykırı olduğu ve bu alanların park alanı olma özelliğini yitirdiği görülmüştür.
Ticari işletmelerin faaliyet gösterdiği yapıların inşa edildiği tarihlerde yürürlükte olan ve 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine dayanılarak hazırlanmış bulunan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde;
“vvvv) Yeşil alanlar: Toplumun yararlanması için ayrılan oyun bahçesi, çocuk bahçesi, dinlenme, gezinti, piknik, eğlence, rekreasyon ve rekreaktif alanları toplamını (Metropol ölçekteki fuar, botanik ve hayvan bahçeleri ile bölgesel parklar bu alanlar kapsamındadır.), 19 uncu maddede yer alan işlevleri ve yapılaşma koşullarını içeren yeşil alanlar; …
- Parklar: Kentte yaşayanların yeşil bitki örtüsü ile dinlenme ihtiyaçları için ayrılan, 19 uncu maddedeki kullanımlara da yer verilebilen alanları, …
ifade eder” denilmektedir.
Yönetmelik’in “Parsel kullanım fonksiyonlarına göre yapılaşma koşulları” başlıklı 19’uncu maddesinde;
“(…) c) Park alanları: Bu alanlarda encümen kararıyla;
- Açık havuz/süs havuzu,açık spor ve oyun alanı, genel tuvalet, pergola, kameriye,
- 1000 m 2 ve üzeri parklarda ahşap veya hafif yapı malzemelerinden yapılmak, kat adedi 1’i, yüksekliği 4.50 metreyi ve açık alanları dâhil taban alanları toplamda %3’ü, her birinin alanı 15 m 2 ’yi geçmemek kaydıyla çay bahçesi, büfe, muhtarlık, güvenlik kulübesi ile oyun alanlarına en az 10 metre mesafede olmak ve etrafı çit ve benzeri ile kapatılmak koşuluyla (Değişik ibare:RG-25/7/2019-30842) parkın ihtiyacı için gerekli olan asgari ölçülerdeki trafo,
- 10.000 m 2 üzerindeki parklarda, açık alanları dâhil taban alanları, (2) numaralı alt bentte belirtilenler de dâhil toplamda %3’ü geçmemek üzere muvakkat yapı yapı ölçülerini aşmayan mescit ile trafik güvenliği alınarak kamuya ait 112 acil ambulans istasyonu, yapılabilir.” denilmektedir.
Buna göre söz konusu yapılar park alanlarında encümen kararıyla yapılabilir denildiğinden inşaat ruhsatı ve yapı kullanım belgesinden muaf sayılmaktadır. Aynı maddenin (ç) fıkrasında da geçen yapılar, Piknik ve eğlence (rekreasyon) alanlarında da encümen kararıyla yapılabilir denildiğinden ruhsat alınmadan yukarıda belirtilen hususlara uyulması kaydıyla yapılabilmektedir.
Belediyenin yetki ve sorumluluğundaki park alanları içindeki yapıların durumu incelendiğinde, İmar planında park alanı olarak tespit edilen alanlarda İdare tarafından kiraya verilen düğün salonu, cafe, çay bahçeleri ve büfeler gibi ticari işletmelerin bulunduğu, bu işletmelerin alanın imar mevzuatında belirtilen yapılara ait alan miktarlarını fazlasıyla geçtiği hatta bu alanların park alanı olma özelliğini yitirerek ticari olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.
Tablo 13:Park Alanlarındaki İmara Aykırı Olarak Yapı Bulunan Örnek Parklar ve Alanları
Ancak park alanlarının mevzuata aykırı olarak ticari amaçla kullanılması kentte yaşayan kişilerin müşterek kullanımına da engel teşkil etmektedir. Buna göre park alanlarının kentte yaşayanların dinlenme ve doğal alan ihtiyaçlarına cevap veren yerler olması açısından sadece belli yapıların yapılmasına izin verilmiştir. Bu yapıların park alanlarının kullanış amacına aykırılık teşkil etmeyecek şekilde olması ve müşterek kullanıma açık olması gerekmektedir.
Ayrıca 3194 sayılı İmar Kanunu’nun “İdari müeyyideler” başlıklı 42’nci maddesinde imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyidelerin uygulanacağı belirtilmiştir.
Dolayısıyla park alanlarında bulunan kiracıların tahliyelerinin sağlanarak bu alanların Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ne uygun hale getirilmesi gerekmektedir.