Billboard ve reklam panolarının kiralanması işinde ilan ve reklam vergisine ilişkin tahakkuk eksik yapılmıştır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İlan ve Reklam Vergisi” başlıklı 12 ve 13’üncü maddelerinde, belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamın, ilan ve reklam vergisine tabi olduğu; ilan ve reklam vergisinin mükellefinin, yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişiler olduğu; ilan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumlu olduğu ifade edilmiştir.

Mezkûr Kanun’un “Tarife ve nispet” başlıklı 15’inci maddesinde de, ilan ve reklam vergisine ilişkin dükkân, ticarî ve sınaî müessese ve serbest meslek erbabınca çeşitli yerlere asılan ve takılan her çeşit levha, yazı ve resim gibi tüm sabit ilân ve reklamların beher metrekaresinden yıllık en az 20 TL en çok 100 TL; ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlardan her metrekare için yıllık en az 30 TL en çok 150 TL olmak üzere, tarifelerin en alt ve en üst limitleri ile tarifelerin hangi esaslara göre hesaplanıp uygulanacağına yönelik esaslar belirlenmiştir.

“Verginin Tarhı ve Ödenmesi” başlıklı 16’ncı maddesinde;

“Vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine, tarh ve tahakkuk ettirilir. Beyannameler vergi tarifesinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı bentlerinde yazılı ilan ve reklamlarda bunların yayınlandığı, dağıtıldığı veya teşhir edildiği mahallin belediyesine verilir,

İlan ve Reklam Vergisi, beyanname verme süresi içinde ödenir. Şu kadar ki belediye

meclisleri vergi tarifesinin 1, 2 ve 4 üncü bentlerinde yazılı yıllık ilan ve reklamlara ait vergileri, yılı içinde, iki eşit taksitte almaya yetkilidirler.

İlan ve Reklam Vergisinin ödendiğinin belgelendirilmesi yönünden ilgili belediyeler gerekli usulleri ihdas edebilirler.” hükümleri yer almaktadır.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; kiracı firmaya, ışıksız billboard ve reklam panoları ile ışıklı billboard ve reklam panoları için ise sırasıyla Mezkur Kanun’un 15’inci maddesi birinci fıkrasının 1 ve 4’üncü bendlerinde yer alan tutarları geçmemek üzere ve belediye meclisinin belirlediği tarife üzerinden ilan ve reklam vergisinin tahakkuk ettirilmemesi sonucu gelir kaybı oluştuğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, Kamu idaresi cevabında özetle; söz konusu işin 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda düzenlenen ilan ve reklam vergisine konu iş ve işlemlerle birebir aynı olduğunun söylenemeyeceği, Kanun’da bahsedilen ve bulguda yer alan 1 ve 4’üncü tarifede yazılı koşulların billboard ve reklam panolarının kiralanması işinde mevcut olmadığı, 6’ıncı bendin ihale konusu yerlerin işletilmesi işine uygun olduğu, ilan ve reklam vergisi tahakkuk ve tahsiline ilişkin bir kuralın sözleşmede yer alması sebebiyle bu hükmün uygulandığı, 2017 Sayıştay mali denetim bulgusu dikkate alınarak tahakkuk ettirilmiş olan ilan ve reklam vergilerinin ilgilileri tarafından yargıya taşındığı, bu vergilerin İdare Mahkemesi tarafından iptal edildiği, ifade edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında, mevcut durumun 2464 sayılı Kanun’un 15’inci maddenin birinci fıkrasının 1 ve 4. bentlerinde yazılan hallere uymadığı, bundan dolayı Kanun’un 6’ncı bendinde yer alan tarifenin esas alındığı belirtilmiş ise de; bu duruma katılmak mümkün değildir. Kanun’un ilgili maddesinin 6’ncı bendi esas alındığında; “tüm sabit ilân ve reklamlar veya ışıklı projeksiyon” gibi unsurlar, mahiyet itibariyle 6’ncı bentte belirtilen “çeşitli afişler ve benzerleri” şeklinde değerlendirilecektir. Bu durum, verginin tarifesine aykırılık taşımaktadır. Ayrıca, söz konusu maddenin 6’ncı bendi esas alındığında daha düşük tutarda vergilendirme ile karşı karşıya kalınabilmektedir.

Yine cevapta, ilan ve reklam vergisi tahakkuk ve tahsiline ilişkin bir kuralın sözleşmede yer alması sebebiyle bu hükmün uygulandığı belirtilmiştir. Ancak bilindiği üzere, taraflar arasındaki sözleşmeler vergilendirmenin mahiyetine esas teşkil etmez. Sözleşmelere, verginin niteliği, vergilendirme tarifesine ilişkin koyulacak hükümlerin, vergi mevzuatı kapsamında geçerli olmadığı aşikardır.

Ayrıca, kamu idaresi cevabında 2017 Sayıştay mali denetim bulgusu dikkate alınarak tahakkuk ettirilmiş olan ilan ve reklam vergilerinin ilgilileri tarafından yargıya taşınmış olduğu ve idari işlemlerin idare mahkemesi tarafından iptal edildiği ifade edilmiş, bulgu doğrultusunda hareket edildiğinde idarenin ekstradan bir dava tehdidi ile karşı karşıya kalacağı belirtilmiştir. Ancak idare mahkemesi tarafından verilen iptal kararlarının gerekçesi usule aykırı tebliğ gibi idareden kaynaklı hususlar olup esasa aykırı herhangi bir durumdan iptal gerçekleşmemiştir.

Netice olarak, İdare tarafından söz konusu vergiye ilişkin eksik tahakkuk ve tahsilat işlemlerinin takibinin yapılması gerekmektedir.