Karar Künyesi
Büyükşehir Belediyesi tarafından hizmet karşılığı olarak peşin tahsil edilmesi gereken ücret niteliğindeki gelirlerin alınmadığı, hizmet ifa edildikten sonra söz konusu gelirlerin tahakkuk ettirildiği görülmüştür.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 23’üncü maddesinin (m) bendinde “Yapılacak hizmetler karşılığı alınacak ücretler” büyükşehir belediyelerinin gelirleri arasında sayılmıştır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Ücrete tabi işler” başlıklı 97’nci maddesinde; “Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet (...) için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.” denilmektedir. Büyükşehir Belediye Meclisi de söz konusu hükme istinaden ücret tarifelerini tespit etmiştir.
Yapılan incelemede, Büyükşehir Belediyesince niteliği itibariyle tahakkuka tabi olmayan ve peşin ücret karşılığı sunulan hizmetlere ilişkin gelirlerin tahakkuk ettirildiği ve faaliyet alacakları hesap grubundaki ilgili hesapların kullanıldığı görülmüştür. Öte yandan, söz konusu gelirlerin peşin alınmaması nedeniyle, tamamının da tahsil edilemediği tespit edilmiştir.
Tablo 7: Peşin Olarak Tahsil Edilmesi Gereken Gelirlerin Tahsilat Durumu
Gelir Türü | Tahakkuk | Tahsilat | Alacak |
Toprak Hafriyat | 2.382.982,65 | 1.491.028,00 | 891.954,65 |
Arazi Keşif Bedeli | 45.341,49 | 42.861,49 | 2.480,00 |
Asfalt Bedeli | 2.824.093,49 | 725.186,70 | 2.098.906,79 |
Harfiyat Bedeli | 522.900,34 | 354.583,94 | 168.316,40 |
Parke Bedeli | 6.387,97 | 987,97 | 5.400,00 |
Stabilize Bedeli | 18.711,86 | 18.711,86 | 0 |
Ruhsat Harcı | 1.475.169,86 | 1.065.477,14 | 409.692,72 |
Zemin Tahrip Bedeli | 127.050,50 | 16.599,21 | 110.451,29 |
TOPLAM | 7.402.638,16 | 3.715.436,31 | 3.687.201,85 |
Yukarıda yer verilen tabloda görüldüğü üzere, Büyükşehir Belediyesi tarafından hizmet ifa edilmeden peşin alması gereken ücret tutarlarının tamamının tahsil edilmediği anlaşılmaktadır. Söz konusu uygulamanın mevzuata aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabında; “Kurumumuz tarafından hizmet veya izin karşılığı peşin tahsil edilmesi gereken ücretler hizmetin ifası sonrasında tahsilâtı gerçekleştirilmekte iken, bulgu doğrultusunda hizmet ifa edilmeden peşin olarak tahsil edilmesi için gerekli tedbirler alınacaktır.” denilmektedir.
Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında bulguya iştirak edilmiş olup tespitler doğrultusunda hizmet ifa edilmeden ücretlerin peşin tahsil edileceği belirtilmiştir.
Ancak 2018 mali yılı içerisinde hizmet ifa edildiği halde tahsil edilmemiş tutarlarla ilgili bir açıklamada bulunulmamıştır. Kamu kaynaklarının tahsil edilmesine yönelik olarak mevzuatın öngördüğü çalışmaların titizlikle uygulanmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.