Karar Künyesi
Üniversite tarafından Döner Sermaye İşletmesine yapılan sermaye dışındaki ödenek aktarımlarının hatalı olarak 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 162’nci maddesinde; söz konusu Hesabın kamu idarelerinin bütçelerine konulan ödeneklere dayanarak, döner sermayeli kuruluşlara verdikleri ayni ve nakdi sermayelerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.
Mezkur Yönetmelik’in “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 163’üncü maddesinde;
“(1) Döner sermayeli kuruluşlara gerek nakdi ve gerekse ayni sermaye şeklindeki iştirakler gerçeğe uygun değerleri ile bu hesaba kaydedilir. Sermaye katılımı tutarlarının döner sermayeli kuruluşların öz kaynak hesaplarında karşılık olarak yer alan tutarlarla eşit olması gerekir.”
hükmü yer almaktadır.
2021 yılı Bütçe Kanunu’nun Bazı Ödeneklerin Kullanımına ve Harcamalara İlişkin Esaslar başlıklı E Cetvelinin 73’üncü sırasında; yükseköğretim kurumları bütçelerinin “05.02.90.11- Üniversite Döner Sermaye Bütçelerine Hazine Yardımı” ekonomik kodunda tefrik edilen ödeneklerin tahakkuka bağlanmak suretiyle ilgisine göre tıp fakültelerine bağlı sağlık uygulama ve araştırma merkezi döner sermaye birimi ile diş hekimliği fakültesi döner sermaye birimi hesaplarına ödeneceği ve ödenen bu tutarların döner sermaye biriminin gelir hesaplarına kaydedileceği ifade edilmiştir.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde kamu idarelerinin döner sermayeli kuruluşlara verdikleri sermayeleri izlemesi için 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının kullanılacağı, döner sermayeli kuruluşların öz kaynaklarında yer alan tutarların 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına eşit olması
gerektiği ve diş hekimliği fakültesi döner sermaye işletme birimine bütçe ile ayrılan ödeneğin ise tahakkuka bağlanmak suretiyle aktarılacağı anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede Marmara Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesinin sermaye tutarının 100.000,00 TL olduğu ancak Kamu İdaresinin bilançosunda 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının borç bakiyesinin ise 5.146.000,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
2021 yılı Bütçe Kanunu ile Diş Hekimliği Fakültesi Döner Sermaye İşletmesine ayrılan 684.000,00 TL tutarındaki ödenek Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ne aykırı olarak üniversite özel bütçe hesabından 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı kullanılmak suretiyle söz konusu döner sermaye işletme birimine aktarılmıştır.
Benzer şekilde önceki yıllarda yapılan ödenek aktarımlarında da söz konusu muhasebe hesabı hatalı olarak kullanılmış ve bu hesap kullanılmak suretiyle toplam 5.046.000,00 TL tutarında ödenek aktarılmıştır.
Kamu İdaresinin döner sermaye işletmesine yapmış olduğu sermaye aktarımlarında 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabını ve sermaye dışında kalan ödenek aktarımlarında ise 630 Giderler Hesabını kullanması gerekmektedir.
Kamu İdaresi her ne kadar sermaye dışında kalan ödenek aktarımlarının 2022 yılı içerisinde 630 Giderler Hesabına alındığını bildirmiş ve kanıtlayıcı muhasebe işlem fişlerini göndermişse de görüş verilen mali tablolar 2021 yılına ait olduğundan bilançoda 242 Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı 5.046.000,00 TL tutarında fazla gözükmektedir.