Dayanıklı taşınır mallara ilişkin olarak, İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvelinde yer alan devir tutarları ile mali tablolarda yer alan tutarlar arasında uyumsuzluk olduğu, satın alınan taşınır malzemelerin ise, kullanılmak üzere ilgili birimlere verilmesi beklenilmeden, satın alındığında çıkış kayıtlarının yapılması sonucu mali tablolarda hatalı görünüm verdiği görülmüştür.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 12-30 maddelerini kapsayan “Taşınır İşlemleri” başlıklı 4’üncü Bölümü’nde; taşınırların nasıl kaydedileceği, değer tespitlerinin nasıl yapılacağı, elde edinme ve elden çıkış yöntemlerine göre (satın alınma, devir, tahsis, hibe, kullanma, tüketim, hurdaya ayırma, tasfiye, satış gibi) taşınırlarla hangi belgeler ile giriş – çıkış işlemlerinin nasıl yapılacağı detaylı bir biçimde belirlenmiştir.

Yapılan incelemelerde; kurumun 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı’nın icmal cetvelinde ve muhasebe kayıtlarında herhangi bir bakiye vermediği, 253 Tesis Makine ve Cihazlar, 254 Taşıtlar ve 255 Demirbaşlar Hesaplarıyla ilgili olarak ise bu hesap kodlarında yer alan taşınır değerlerinin icmal cetveli ile muhasebe kayıtları arasında uyumsuzluk bulunduğu görülmüştür.

150 numaralı hesabın bakiye vermemesi, satın alınan taşınır malzemelerin tüketilmek amacıyla kamu idaresinin ilgili birimlerine verildiği veya kullanıldıkları zaman bu hesaba alacak, 630 Giderler hesabına borç kaydedilmesi gerektiği halde, tüketilmeleri beklenmeksizin alınma tarihinde hemen gider yazılarak çıkış kayıtlarının da yapılmasından kaynaklanmaktadır. Ancak 253, 254 ve 255 hesap alanlarını ilgilendiren dayanıklı tüketim malzemeleri için böyle bir durum söz konusu değildir.

Aşağıdaki tabloda 253, 254 ve 255 hesaplarıyla ilgili olarak icmal cetveli ile bilanço değerleri verilerek aralarındaki fark gösterilmiştir.

Tablo 9: Taşınırların İcmal Cetveli İle Bilançodaki Değerleri

Görüldüğü gibi dayanıklı taşınır malların yer aldığı 253, 254 ve 255 hesaplarının her birinde bilanço ile icmal cetveli arasında ciddi bir fark söz konusudur. Ancak kurumda envanter ve değerleme işlemi yapılmadığı için kurum mülkiyetinde bulunan taşınır malların gerçek değerinin ne olduğu belirlenememekte ve icmal cetveli ile bilançoda yer alan değerlerden hangisinin gerçeğe daha yakın olduğu bilinememektedir. Ancak mevcut durumda icmal cetveli ile bilanço arasındaki fark 5.136.240,75 TL olarak görünmektedir.

Kamu idaresi tarafından hatanın 2022 yılında düzeltildiği belirtilmiş olsa da yapılan işlem 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyecektir.

Taşınırların mali tablolarda yer alan değeri ile İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvelinde yer alan değerleri arasında uyumsuzluğun bulunması mali tabloların güvenilirliğini olumsuz etkilemektedir.