Belediyede çalışan işçilere ödenecek kıdem tazminatı için karşılık olarak ayrılan ve bilançoda 372 ve 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesaplarında bulunan tutarların gerçek duruma uygun olmadığı tespit edilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel Kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; ihtiyatlılık ilkesi gereği, muhasebe uygulamasında muhtemel risklere ve olaylara karşı bu Yönetmelik’te belirtilen durumlarda karşılık ayrılacağı,

Aynı Yönetmelik’in 197’nci maddesinde, 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan ve faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı; 228’inci maddesinde ise 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı belirtilmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 281 ve 330’uncu maddelerinde de Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ndeki ifadelere aynen yer verildiği görülmektedir.

472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı belirtilmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne göre, vadeleri bir yılın altına düşen ve faaliyet dönemi içerisinde ödenmesi öngörülen kıdem tazminatı tutarları, 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç kaydedilir. Ödenen tazminatlar ise 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç, diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

Diğer yandan uzun vadeli kıdem tazminatlarına kaydı gereken tutarlar ise, 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 630 Giderler Hesabına borç kaydedilir.

Konu ile ilgili yapılan incelemede, detayı Tablo 7'den de görüleceği üzere, bilançolarda kısa ve uzun vadeli yabancı kaynak hesap grupları içerisinde kıdem tazminatları için karşılık ayrıldığı, ancak son üç yılın bilançolarındaki 372 ve 472 nolu hesaplara kaydedilen rakamların değişmediği görülmüştür.

Tablo 7: Kıdem Tazminatı Karşılıkları

Kıdem tazminatı hesabına esas katsayı ve rakamlarda meydana gelen değişim, cari yıl içerisinde emekli olup kıdem tazminatı ödenen personellerin varlığı ya da 472 nolu hesapta kayıtlı olup da 1 yılın altına düşen kıdem tazminatları hesaplamaları dolayısıyla 372 ve 472 nolu hesaplara ait rakamlarda değişiklikler meydana gelmesi işin doğası gereğidir. Ancak, 372 ve 472 nolu hesaplarda bu unsurları dikkate alacak şekilde güncellemeler yapılmamıştır.

Bu durum, bilançoda yer alan 372 ve 472 nolu hesaplara ait rakamların gerçek durumu yansıtmamasına sebep olmakta ve söz konusu hesaplarla birlikte muhasebeleştirilen 830 Bütçe Giderleri Hesabı, 835 Gider Yansıtma Hesabı ve 630 Giderler Hesabına ait rakamların doğruluğunu olumsuz yönde etkilemektedir. Kıdem tazminatına esas karşılıkların gerçek

durumu yansıtması adına, her yıl hesaplamalar kontrol edilerek gerekli güncellemeler yapılmalıdır.

Kamu İdaresi tarafından bulguya iştirak edilerek, tespit edilen eksikliklere ilişkin düzeltme kayıtlarının yapıldığı ifade edilmiştir. Ancak bu kayıt işlemi, 2022 yılında yapıldığından söz konusu hesaplar 2021 yılında gerçek durumu yansıtmamaktadır.